Κρατικές ενισχύσεις: η Επιτροπή εκδίδει αναθεωρημένη ανακοίνωση για τη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση των εξαγωγικών πιστώσεων

Η ανακοίνωση STEC θεσπίζει κανόνες με τους οποίους: i) διασφαλίζεται ότι οι κρατικές ενισχύσεις για εξαγωγικές πιστώσεις δεν στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό μεταξύ ιδιωτικών και δημόσιων (ή στηριζόμενων από το κράτος) επιχειρήσεων ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων και ii) δημιουργούνται ισότιμοι όροι ανταγωνισμού μεταξύ των εξαγωγέων σε διαφορετικά κράτη μέλη. Η αναθεωρημένη ανακοίνωση STEC θα εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2022.

Η εκτελεστική αντιπρόεδρος, κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε: «Η αναθεωρημένη ανακοίνωση για τη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων περιλαμβάνει στοχευμένες προσαρμογές που θα επιτρέψουν στα κράτη μέλη να παρέχουν δημόσια ασφάλιση στους Ευρωπαίους εξαγωγείς, όταν αυτή δεν εξασφαλίζεται μόνο από την αγορά. Η εξέλιξη αυτή προκύπτει μετά από διεξοδική ανάλυση του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν οι κανόνες μας στην πράξη.»

Οι εξαγωγικές πιστώσεις επιτρέπουν στους αλλοδαπούς αγοραστές αγαθών και υπηρεσιών να αναβάλλουν την πληρωμή. Η αναβολή της πληρωμής συνεπάγεται πιστωτικό κίνδυνο για τους πωλητές, έναντι του οποίου ασφαλίζονται (ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων).

Σύμφωνα με την ανακοίνωση STEC του 2012, το εμπόριο εντός των 27 κρατών μελών της ΕΕ και των εννέα χωρών του ΟΟΣΑ που απαριθμούνται στο παράρτημά της, με μέγιστη περίοδο κινδύνου έως δύο έτη, συνεπάγεται εμπορεύσιμους κινδύνους. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να παρέχεται επαρκής ικανότητα ασφάλισης από ιδιωτικές εταιρείες και, κατ' αρχήν, οι κίνδυνοι αυτοί δεν θα πρέπει να ασφαλίζονται από το κράτος ή από ασφαλιστικές εταιρείες υποστηριζόμενες από το κράτος. Με άλλα λόγια, εφόσον οι ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες προσφέρουν αυτό το είδος ασφάλισης, δεν χρειάζεται να παρέμβει το κράτος και να προσφέρει παρόμοιο προϊόν.

Το 2019, η Επιτροπή δρομολόγησε αξιολόγηση της ανακοίνωσης STEC του 2012, στο πλαίσιο του ελέγχου καταλληλότητας των κρατικών ενισχύσεων. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης έδειξαν ότι, κατ' αρχήν, οι κανόνες είναι αποτελεσματικοί και ότι χρειάζονται μόνο μικρές προσαρμογές ώστε να αποτυπωθούν οι εξελίξεις στην αγορά.

Συνεπώς, αφού ελήφθησαν υπόψη τα θετικά σχόλια από τα ενδιαφερόμενα μέρη κατά τη δημόσια διαβούλευση σχετικά με το προτεινόμενο αναθεωρημένο κείμενο, η αναθεωρημένη ανακοίνωση STEC περιλαμβάνει ορισμένες στοχευμένες προσαρμογές. Για παράδειγμα, η ανακοίνωση τροποποιεί τα κριτήρια επιλεξιμότητας για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), οι οποίες σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να επωφεληθούν από κρατική ασφάλιση. Σύμφωνα με τους προηγούμενους κανόνες, η δυνατότητα αυτή υπήρχε για τις ΜΜΕ με ετήσιο εξαγωγικό κύκλο εργασιών έως 2 εκατ. ευρώ, ενώ στη νέα ανακοίνωση STEC το κατώτατο όριο αυξήθηκε σε 2,5 εκατ. ευρώ.

Η αναθεωρημένη ανακοίνωση STEC θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2022, χωρίς ημερομηνία λήξης.

Σταδιακή κατάργηση του προσαρμοσμένου καταλόγου των χωρών με μη εμπορεύσιμους κινδύνους

Τον Μάρτιο του 2020, ως συνέπεια της έξαρσης του κορονοϊού, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι υπήρχε έλλειψη επαρκούς ικανότητας ιδιωτικής ασφάλισης για βραχυπρόθεσμες εξαγωγικές πιστώσεις εν γένει και θεώρησε όλους τους εμπορικούς και πολιτικούς κινδύνους που συνδέονται με τις εξαγωγές προς τις χώρες που απαριθμούνται στο παράρτημα της STEC ως προσωρινά «μη εμπορεύσιμους» Ως εκ τούτου, η Επιτροπή τροποποίησε το παράρτημα ώστε να καταστεί ευρύτερα διαθέσιμη η βραχυπρόθεσμη ασφάλιση εξαγωγικών πιστώσεων, επιτρέποντας προσωρινά στις δημόσιες ασφαλιστικές εταιρείες να παρεμβαίνουν και να παρέχουν ασφάλιση για εξαγωγές σε όλες τις χώρες. Η τροποποίηση επέκτεινε περαιτέρω την ευελιξία που εισήγαγε το προσωρινό πλαίσιο για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό να στηριχθεί η οικονομία κατά τη διάρκεια της τρέχουσας έξαρσης της νόσου COVID-19, το οποίο εγκρίθηκε στις 19 Μαρτίου 2020.

Ο προσωρινά προσαρμοσμένος κατάλογος χωρών με μη εμπορεύσιμους κινδύνους παρατάθηκε με μεταγενέστερες τροποποιήσεις του προσωρινού πλαισίου, με τελευταία τροποποίηση στις 18 Νοεμβρίου 2021.

Μετά από έντονες αντιδράσεις από τον ιδιωτικό τομέα υπέρ της αποκατάστασης της ομαλότητας της αγοράς, στην παρούσα τροποποιημένη έκδοση του προσωρινού πλαισίου, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι δεν υπήρχε ανάγκη για μακροπρόθεσμη παράταση της προσωρινής αφαίρεσης. Ως εκ τούτου, το τροποποιημένο προσωρινό πλαίσιο προβλέπει παράταση 3 μηνών (από τις 31 Δεκεμβρίου 2021 έως τις 31 Μαρτίου 2022), προκειμένου να δοθεί επαρκής χρόνος σταδιακής κατάργησης.

Η αναθεωρημένη ανακοίνωση θα δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στον δικτυακό τόπο της Επιτροπής για τον ανταγωνισμό, στο τμήμα που αφορά τα ειδικά μέσα ενισχύσεων.

Οι νέες δημοσιεύσεις αποφάσεων για τις κρατικές ενισχύσεις στο διαδίκτυο και στην Επίσημη Εφημερίδα αναρτώνται στο Competition Weekly e-News (εβδομαδιαίο ηλεκτρονικό δελτίο για τον ανταγωνισμό).

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το προσωρινό πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις και άλλα μέτρα που έχει λάβει η Επιτροπή για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορονοϊού διατίθενται εδώ.