Ενόψει της αυριανής Παγκόσμιας Ημέρας των Δικαιωμάτων του Καταναλωτή, η Επιτροπή δημοσίευσε τον πίνακα αποτελεσμάτων του 2025 για τις καταναλωτικές συνθήκες, ο οποίος δείχνει ότι το 68 % των Ευρωπαίων καταναλωτών αισθάνονται σιγουριά σχετικά με την ασφάλεια των προϊόντων που αγοράζουν, ενώ το 70 % των Ευρωπαίων καταναλωτών πιστεύουν ότι τα δικαιώματά τους ως καταναλωτών γίνονται σεβαστά από τους εμπόρους. Ωστόσο, τα στοιχεία από τον πίνακα αποτελεσμάτων δείχνουν επίσης ότι εξακολουθούν να υφίστανται διαδικτυακοί κίνδυνοι για τους καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων των απατών, των ψευδών αξιολογήσεων και των παραπλανητικών διαφημιστικών πρακτικών.
Η Επιτροπή λαμβάνει μέτρα για την προστασία των καταναλωτών
Η Επιτροπή αναλαμβάνει αποφασιστική δράση για την επίλυση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές σε ολόκληρη την ΕΕ. Με τον νέο κανονισμό για τη γενική ασφάλεια των προϊόντων, οι καταναλωτές προστατεύονται πλέον καλύτερα από την έκθεσή τους σε μη ασφαλή προϊόντα που πωλούνται μέσω διαδικτύου και εκτός διαδικτύου. Για την αντιμετώπιση των κινδύνων που ενέχουν τα εμπορεύματα που πωλούνται μέσω διαδικτυακών εμπόρων λιανικής πώλησης εκτός ΕΕ και αγορών που φιλοξενούν εμπόρους εκτός ΕΕ, η Επιτροπή εξέδωσε στις αρχές του τρέχοντος έτους την ανακοίνωση σχετικά με τη δέσμη μέτρων για το ηλεκτρονικό εμπόριο. Η Επιτροπή καταρτίζει επίσης νομοθετική πράξη για την ψηφιακή δικαιοσύνη με σκοπό την ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών από επιβλαβείς πρακτικές στο διαδίκτυο, συμπληρωματικά προς το υφιστάμενο εγχειρίδιο κανόνων της ΕΕ για το ψηφιακό περιβάλλον.
Μετά την έναρξη εφαρμογής των νέων κανόνων στο πλαίσιο της οδηγίας για το δικαίωμα επισκευής και της οδηγίας σχετικά με την ενδυνάμωση των καταναλωτών για την πράσινη μετάβαση το 2026, οι καταναλωτές θα επωφεληθούν επίσης από την ευκολότερη επισκευή και την αυξημένη επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων και θα λαμβάνουν σαφέστερες πληροφορίες σχετικά με την ανθεκτικότητα και τη δυνατότητα επισκευής αυτών.
Τα σημαντικότερα πορίσματα του πίνακα αποτελεσμάτων 2025 είναι τα εξής:
- Το 70 % των καταναλωτών εκτιμούν ότι οι έμποροι λιανικής πώλησης και οι πάροχοι υπηρεσιών σέβονται τα δικαιώματα των καταναλωτών, ενώ το 61 % των καταναλωτών εμπιστεύονται τους δημόσιους οργανισμούς για την προστασία των δικαιωμάτων τους.
- Το διασυνοριακό ηλεκτρονικό εμπόριο αυξάνεται: το 2024 το 35 % των καταναλωτών πραγματοποίησαν αγορές από άλλη χώρα της ΕΕ και το 27 % από τρίτες χώρες.
- Η πιθανότητα να αντιμετωπίσουν προβλήματα κατά την πραγματοποίηση των αγορών τους μέσω διαδικτύου είναι για τους αγοραστές κατά ποσοστό 60 % και πλέον μεγαλύτερη απ' ό,τι στην περίπτωση πραγματοποίησης αγορών εκτός διαδικτύου.
- Το 93 % των αγοραστών μέσω διαδικτύου εκφράζουν ανησυχία για τη στοχευμένη διαδικτυακή διαφήμιση, μεταξύ άλλων για τη συλλογή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, την υπερβολική διαφήμιση και την εξατομίκευσή της.
- Το 45 % των καταναλωτών έχουν αντιμετωπίσει διαδικτυακές απάτες, ενώ πολλοί αντιμετώπισαν αθέμιτες πρακτικές, συμπεριλαμβανομένων ψευδών αξιολογήσεων και παραπλανητικών εκπτώσεων.
- Παρά την επιβράδυνση του πληθωρισμού το 2024 και τη βελτίωση της ψυχολογίας των καταναλωτών σε σύγκριση με το 2022, το 38 % των καταναλωτών εξέφρασαν ανησυχία για την ικανότητα εξόφλησης των λογαριασμών τους, ενώ το 35 % των καταναλωτών εξέφρασαν την αβεβαιότητά τους σχετικά με το κατά πόσον θα έχουν την οικονομική δυνατότητα να αγοράζουν τα τρόφιμα που προτιμούν.
- Το 74 % των καταναλωτών διαπίστωσαν μείωση του μεγέθους των συσκευασμένων προϊόντων, ενώ το 52 % των καταναλωτών παρατήρησαν υποβάθμιση της ποιότητας χωρίς αντίστοιχη μείωση της τιμής.
- Η συνεκτίμηση περιβαλλοντικών παραμέτρων κατά τη λήψη αποφάσεων αγοράς μειώθηκε κατά 13 % σε σχέση με το 2022, λόγω ζητημάτων που συνδέονται με το κόστος των βιώσιμων προϊόντων και υπηρεσιών και της δυσπιστίας όσον αφορά την αξιοπιστία των περιβαλλοντικών ισχυρισμών.
Επόμενα βήματα
Τα αποτελέσματα του πίνακα αποτελεσμάτων θα συζητηθούν τώρα με τα κράτη μέλη, τις ενώσεις καταναλωτών και τις επιχειρήσεις και θα αξιοποιηθούν για την προετοιμασία επικείμενων πρωτοβουλιών, όπως το θεματολόγιο για τους καταναλωτές 2025-2030 και η νομοθετική πράξη για την ψηφιακή δικαιοσύνη.
Ιστορικό
Ο πίνακας αποτελεσμάτων για τις καταναλωτικές συνθήκες είναι διετής έκθεση παρακολούθησης της ψυχολογίας των καταναλωτών σε ολόκληρη την ΕΕ, καθώς και στην Ισλανδία και τη Νορβηγία. Συγκεντρώνει στοιχεία σχετικά με τις καταναλωτικές συνθήκες σε εθνικό επίπεδο, εστιάζοντας στις γνώσεις και την εμπιστοσύνη, τη συμμόρφωση και την επιβολή, καθώς και τις καταγγελίες και την επίλυση διαφορών. Η κύρια πηγή δεδομένων για τον πίνακα αποτελεσμάτων είναι η έρευνα για τις καταναλωτικές συνθήκες, η οποία αξιολογεί τη στάση, τις συμπεριφορές και την εμπειρία των καταναλωτών στην ενιαία αγορά, ιδίως όσον αφορά τον σεβασμό των δικαιωμάτων των καταναλωτών. Για την έκθεση του 2025, η έρευνα πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2024. Κατά περίπτωση, στον πίνακα αποτελεσμάτων χρησιμοποιούνται δεδομένα από άλλες πηγές (π.χ. Eurostat, Safety Gate) για την παροχή συναφών πληροφοριών.
Για περισσότερες πληροφορίες
Βασικά στοιχεία για τους καταναλωτές
Πίνακας αποτελεσμάτων για τις καταναλωτικές συνθήκες
Δηλώσεις
Τα πορίσματα του πίνακα αποτελεσμάτων για τις καταναλωτικές συνθήκες είναι σαφή: η ΕΕ πρέπει να διατηρήσει φιλόδοξες πολιτικές για την προστασία των καταναλωτών, τόσο εντός όσο και εκτός διαδικτύου. Πρέπει να διασφαλίσουμε την ορθή εφαρμογή και επιβολή της νομοθεσίας μας και να αντιμετωπίσουμε τα κενά με σκοπό τη βελτίωση της ψηφιακής δικαιοσύνης. Σε αυτούς τους καιρούς αβεβαιότητας, η πολιτική για τους καταναλωτές μπορεί να επηρεάσει αισθητά τη ζωή των ανθρώπων και να συμβάλει στη διασφάλιση ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις, καταδεικνύοντας την προστιθέμενη αξία της ΕΕ και συμβάλλοντας στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Μάικλ ΜακΓκραθ, επίτροπος Δημοκρατίας, Δικαιοσύνης, Κράτους Δικαίου και Προστασίας του Καταναλωτή
Λεπτομέρειες
- Ημερομηνία δημοσίευσης
- 14 Μαρτίου 2025
- Ημερομηνία δημοσίευσης
- Αντιπροσωπεία στην Κύπρο