Η Επιτροπή εκφράζει την ικανοποίησή της για την έγκριση από το Συμβούλιο της 14ης δέσμης κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Η νέα δέσμη κυρώσεων ανταποκρίνεται στις επιτόπιες ανάγκες και διαπιστώσεις και αντιμετωπίζει ζητήματα επιβολής. Καθώς η ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας συνεχίζεται, η ΕΕ παραμένει αποφασισμένη να εξακολουθήσει να ενεργεί προς την κατεύθυνση της περαιτέρω μείωσης των πηγών εσόδων της Ρωσίας και της ικανότητάς της να διεξάγει πόλεμο. Τα σημερινά μέτρα στέλνουν ένα σαφές και ισχυρό μήνυμα ενότητας της ΕΕ και της στήριξής μας προς την Ουκρανία και τον λαό της.
Η δέσμη κυρώσεων περιλαμβάνει σημαντικά νέα μέτρα που σχετίζονται με την ενέργεια και στοχεύουν στο υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ), καθώς και μέτρα που στοχεύουν σε σκάφη τα οποία στηρίζουν τον πόλεμο της Ρωσίας. Όσον αφορά το ΥΦΑ, η δέσμη κυρώσεων απαγορεύει όλες τις μελλοντικές επενδύσεις και εξαγωγές σε υπό κατασκευή έργα ΥΦΑ στη Ρωσία. Θα απαγορεύσει επίσης, μετά από μεταβατική περίοδο 9 μηνών, τη χρήση λιμένων της ΕΕ για τη μεταφόρτωση ρωσικού ΥΦΑ. Επιπλέον, απαγορεύει την εισαγωγή ρωσικού ΥΦΑ σε συγκεκριμένους τερματικούς σταθμούς που δεν είναι συνδεδεμένοι με το δίκτυο αγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ.
Για πρώτη φορά, η ΕΕ ενέκρινε μέτρο που στοχεύει συγκεκριμένα σκάφη τα οποία συμβάλλουν στον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και στα οποία απαγορεύεται η πρόσβαση σε λιμένες και η παροχή υπηρεσιών. Ο χαρακτηρισμός των σκαφών αυτών μπορεί να γίνεται για διάφορους λόγους, όπως η στήριξή τους μέσω της μεταφοράς στρατιωτικού εξοπλισμού για τη Ρωσία, η μεταφορά κλεμμένων ουκρανικών σιτηρών και η στήριξη της ανάπτυξης του ενεργειακού τομέα της Ρωσίας, για παράδειγμα με τη μεταφορά εξαρτημάτων ΥΦΑ ή τη μεταφόρτωση ΥΦΑ. Το μέτρο αυτό στοχεύει επίσης τα δεξαμενόπλοια που αποτελούν μέρος του σκοτεινού στόλου του Πούτιν και τα οποία παρακάμπτουν τις ανώτατες τιμές της ΕΕ και του συνασπισμού για τον καθορισμό ανώτατων τιμών, υιοθετώντας παράλληλα αθέμιτες ναυτιλιακές πρακτικές και παραβιάζοντας κατάφορα τους διεθνείς κανόνες. Σε αυτόν τον πρώτο γύρο καταχωρίσεων, η ΕΕ κατέγραψε 27 σκάφη σε αυτόν τον κατάλογο. Ο κατάλογος αυτός μπορεί να επικαιροποιείται τακτικά, ανάλογα με τις ανάγκες, για την αντιμετώπιση της εξελισσόμενης εμπλοκής των σκαφών που βοηθούν τη Ρωσία στον πόλεμο που διεξάγει κατά της Ουκρανίας.
Επιπλέον, η δέσμη κυρώσεων εισάγει νέες καταχωρίσεις, οι οποίες θέτουν στο στόχαστρο άτομα και οντότητες που ευθύνονται για ενέργειες που υπονομεύουν ή απειλούν την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της Ουκρανίας. Συνολικά, 116 πρόσθετες καταχωρίσεις (69 άτομα και 47 οντότητες) υπόκεινται σε δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και, στην περίπτωση των φυσικών προσώπων, σε ταξιδιωτικές απαγορεύσεις.
Η σημερινή δέσμη ενισχύει τις οικονομικές μας κυρώσεις θεσπίζοντας απαγόρευση χρήσης του συστήματος χρηματοπιστωτικών μηνυμάτων SPFS, του ρωσικού ισοδύναμου του SWIFT, για τις ενωσιακές τράπεζες εκτός Ρωσίας. Επιτρέπει επίσης στο Συμβούλιο να καταρτίσει κατάλογο μη ρωσικών τραπεζών τρίτων χωρών που είναι συνδεδεμένες με το εν λόγω σύστημα, στις οποίες θα απαγορεύονται οι συναλλαγές με οικονομικούς φορείς της ΕΕ. Τέλος, θεσπίζει απαγόρευση των συναλλαγών με τράπεζες και παρόχους κρυπτοστοιχείων, στη Ρωσία και σε τρίτες χώρες, που διευκολύνουν τις συναλλαγές για τη στήριξη της αμυντικής βιομηχανικής βάσης της Ρωσίας. Οι νέες αυτές κυρώσεις θα περιορίσουν την ικανότητα του Κρεμλίνου να διοχετεύει κεφάλαια για τη χρηματοδότηση της πολεμικής μηχανής του.
Ένας από τους βασικούς στόχους παραμένει η συνέχιση της περιστολής των ρωσικών εσόδων και η ενίσχυση των περιορισμών στις εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων και προηγμένων τεχνολογιών. Η δέσμη κυρώσεων περιορίζει την εξαγωγή εννέα επιπλέον ειδών διττής χρήσης και προηγμένης τεχνολογίας (π.χ. ενισχυτές μικροκυμάτων και κεραιών, καταγραφείς δεδομένων πτήσης και οχήματα παντός εδάφους) και επεκτείνει τις απαγορεύσεις εξαγωγών ορισμένων τύπων βιομηχανικών προϊόντων, χημικών, πλαστικών, εξαρτημάτων οχημάτων και μηχανολογικών προϊόντων (εξαγωγές της ΕΕ ύψους 5 δισ. EUR πριν από την εισβολή, το 2021). Επιπλέον, απαγορεύονται στο εξής η εξαγωγή και η μεταφορά μεταλλεύματος μαγγανίου.
Επιβάλλει επίσης αυστηρότερους περιορισμούς ειδών διττής χρήσης και προηγμένης τεχνολογίας σε 61 οντότητες —εγκατεστημένες στη Ρωσία (28) και σε τρίτες χώρες (33)—, οι οποίες συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με το στρατιωτικό σύμπλεγμα της Ρωσίας και, ως εκ τούτου, συμβάλλουν στη στήριξη του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας. Επιπλέον, η δέσμη κυρώσεων επεκτείνει επίσης την απαγόρευση της εισαγωγής ηλίου, το οποίο αποφέρει σημαντικά έσοδα για τη Ρωσία.
Καθώς η Ρωσία αναζητά συνεχώς τρόπους παράκαμψης των κυρώσεων, η ΕΕ επαναξιολόγησε και αναπροσάρμοσε τις στρατηγικές της. Για να περιοριστεί περαιτέρω η δυνατότητα της Ρωσίας να έχει πρόσβαση σε αγαθά και τεχνολογίες, η δέσμη κυρώσεων περιλαμβάνει διάφορα μέτρα που αποσκοπούν στην ενίσχυση της συμμόρφωσης του ιδιωτικού τομέα, στη στήριξη της επιβολής των κυρώσεων από τις εθνικές αρμόδιες αρχές και στην αποτροπή της καταστρατήγησής τους, μεταξύ άλλων μέσω του ελέγχου των ξένων θυγατρικών των φορέων της ΕΕ.
Επιπλέον, περιλαμβάνει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την προστασία των οικονομικών φορέων της ΕΕ από απαλλοτριώσεις και για την αντιμετώπιση άλλων παράνομων ενεργειών του ρωσικού κράτους, συμπεριλαμβανομένης της κλοπής διανοητικής ιδιοκτησίας.
Η δέσμη κυρώσεων ρυθμίζει επίσης λεπτομερώς την απαγόρευση της εισαγωγής ρωσικών διαμαντιών που έχει ήδη συμφωνηθεί στη 12η δέσμη κυρώσεων, διευκρινίζει δε ότι η απαγόρευση δεν ισχύει για διαμάντια που βρίσκονταν στην ΕΕ ή σε τρίτη χώρα (εκτός της Ρωσίας) ή είχαν υποβληθεί σε στίλβωση ή κατεργασία σε τρίτη χώρα πριν από την έναρξη ισχύος της απαγόρευσης των ρωσικών διαμαντιών (το λεγόμενο «προϋφιστάμενο καθεστώς»). Στο πλαίσιο της δέσμης επιτρέπονται επίσης οι προσωρινές εισαγωγές ή εξαγωγές κοσμημάτων, π.χ. για εμπορικές εκθέσεις ή επισκευές. Επιπλέον, η δέσμη κυρώσεων παρατείνει κατά έξι μήνες (έως την 1η Μαρτίου 2025) τη μεταβατική περίοδο μετά την οποία θα καταστεί υποχρεωτικό το σύστημα πλήρους ιχνηλασιμότητας για τις εισαγωγές ακατέργαστων και στιλβωμένων φυσικών διαμαντιών. Επιπρόσθετα, αναβάλλει την απαγόρευση των κοσμημάτων στα οποία ενσωματώνονται ρωσικά διαμάντια επεξεργασμένα σε τρίτες χώρες εκτός της Ρωσίας, έως ότου το Συμβούλιο αποφασίσει να ενεργοποιήσει την απαγόρευση υπό το πρίσμα των ενεργειών της G7 για τη συνέχιση του εν λόγω μέτρου.
Επιπλέον, η νέα δέσμη κυρώσεων περιλαμβάνει μέτρα προστασίας των δημοκρατικών μας διαδικασιών και καταπολέμησης των ρωσικών παρεμβάσεων, όπως η απαγόρευση χρηματοδότησης των πολιτικών παρατάξεων από το ρωσικό κράτος. Περιλαμβάνει επίσης μέτρα για την ενίσχυση των υφιστάμενων περιορισμών στις μεταφορές, και ιδίως την απαγόρευση πτήσεων και οδικών μεταφορών.
Πλήρη επισκόπηση της δέσμης θα βρείτε στα συχνά ερωτήματα.
Ιστορικό
Η ΕΕ στέκεται αταλάντευτα στο πλευρό της Ουκρανίας και του λαού της και θα συνεχίσει να στηρίζει σθεναρά την οικονομία, την κοινωνία, τις ένοπλες δυνάμεις και τη μελλοντική ανασυγκρότηση της Ουκρανίας. Οι κυρώσεις της ΕΕ αποτελούν τον πυρήνα της αντίδρασης της ΕΕ στην αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, καθώς υπονομεύουν τη στρατιωτική και τεχνολογική ικανότητα της Ρωσίας, αποκλείουν τη χώρα από τις πλέον ανεπτυγμένες παγκόσμιες αγορές, στερούν το Κρεμλίνο από τα έσοδα με τα οποία χρηματοδοτεί τον πόλεμο και συνεπάγονται ακόμα υψηλότερο κόστος για την οικονομία της Ρωσίας. Από αυτή την άποψη, οι κυρώσεις συμβάλλουν στην επίτευξη του βασικού στόχου της ΕΕ, ο οποίος είναι να συνεχίσει να εργάζεται προς την κατεύθυνση μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης και όχι άλλης μίας παγωμένης σύγκρουσης. Δεδομένου ότι οι κυρώσεις διαβρώνουν τη βιομηχανική και τεχνολογική βάση της Ρωσίας, οι επιπτώσεις τους αυξάνονται με την πάροδο του χρόνου. Επίσης, η ΕΕ εξακολουθεί να διασφαλίζει ότι οι κυρώσεις της δεν επηρεάζουν τις εξαγωγές ενέργειας και γεωργικών ειδών διατροφής από τη Ρωσία σε τρίτες χώρες. Ως θεματοφύλακας των Συνθηκών της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί την επιβολή των κυρώσεων της ΕΕ από τα κράτη μέλη της ΕΕ.
Δεδομένα περί αυξανόμενων εμπορικών συναλλαγών κάποιων συγκεκριμένων προϊόντων/χωρών που αποκλίνουν πολύ από το σύνηθες αποτελούν σοβαρή ένδειξη ότι η Ρωσία επιχειρεί ενεργά να παρακάμψει τις κυρώσεις. Για τον λόγο αυτόν πρέπει να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για την αντιμετώπιση της καταστρατήγησης των μέτρων και να ζητήσουμε ακόμη στενότερη συνεργασία από τους γείτονές μας. Ο απεσταλμένος της ΕΕ για τις κυρώσεις κ. David O'Sullivan συνεχίζει τις επαφές του με καίριες τρίτες χώρες για την καταπολέμηση της καταστρατήγησης. Τα πρώτα απτά αποτελέσματα είναι ήδη ορατά. Σε ορισμένες χώρες εφαρμόζονται συστήματα παρακολούθησης, ελέγχου και παρεμπόδισης των επανεξαγωγών. Σε συνεργασία με τους ομοϊδεάτες εταίρους μας, συμφωνήσαμε επίσης έναν κατάλογο κοινών ειδών υψηλής προτεραιότητας που υπόκεινται σε κυρώσεις, στα οποία οι επιχειρήσεις θα πρέπει να επιδεικνύουν ιδιαίτερη δέουσα επιμέλεια και τα οποία δεν πρέπει να επανεξάγονται στη Ρωσία από τρίτες χώρες. Επιπλέον, εντός της ΕΕ, έχουμε επίσης καταρτίσει κατάλογο κρίσιμων οικονομικά αγαθών που υπόκεινται σε κυρώσεις, για τα οποία οι επιχειρήσεις και οι τρίτες χώρες θα πρέπει να επαγρυπνούν ιδιαίτερα.
Περισσότερες πληροφορίες
Σύνδεσμος προς τα συχνά ερωτήματα
Λεπτομέρειες
- Ημερομηνία δημοσίευσης
- 24 Ιουνίου 2024 (Τελευταία επικαιροποίηση την/στις: 24 Ιουνίου 2024)
- Ημερομηνία δημοσίευσης
- Αντιπροσωπεία στην Κύπρο