Avrupa Medya Özgürlüğü Yasası: Komisyon, AB'de medya çoğulculuğunu ve bağımsızlığını korumak için kurallar öneriyor

Önerilen Yönetmelik, diğerlerinin yanı sıra, editoryal kararlara siyasi müdahaleye ve gözetlenmeye karşı koruma öneriyor. Kamu hizmeti medyasının bağımsızlığına ve istikrarlı finansmanına ve ayrıca medya sahipliğinin şeffaflığına ve devlet reklamlarının tahsisine odaklanıyor. Ayrıca, editörlerin bağımsızlığını korumak ve çıkar çatışmalarını ifşa etmek için önlemler ortaya koyuyor. Son olarak, Yönetmelik medya yoğunlaşmaları konusunu ele alacak ve ulusal medya yetkililerinden oluşan yeni bir bağımsız Avrupa Medya Hizmetleri Kurulu oluşturmayı planlıyor. Komisyon ayrıca, editoryal bağımsızlık için dahili güvenceleri teşvik etmek için ek bir Tavsiye Kararını kabul etti.

Değerler ve Şeffaflıktan Sorumlu Başkan Yardımcısı Věra Jourová şunları söyledi: “Geçtiğimiz yıllarda medya üzerinde çeşitli baskı biçimleri gördük. Şimdi harekete geçmenin tam zamanı. Açık ilkeler belirlememiz gerekiyor: hiçbir gazeteci işi nedeniyle gözetlenmemeli; hiçbir kamu medyası propaganda kanalına dönüştürülmemelidir. Bugün ilk kez önerdiğimiz şey AB'de medya özgürlüğünü ve çoğulculuğu korumak için ortak güvencelerin varolduğudur.”

İç Pazardan Sorumlu Komisyon Üyesi Thierry Breton şunları ekledi: “AB, dünyanın en büyük demokratik tek pazarıdır. Medya şirketleri hayati bir rol oynamaktadır ancak düşen gelirler, medya özgürlüğüne ve çoğulculuğa yönelik tehditler, çok büyük çevrimiçi platformların ortaya çıkması ve farklı ulusal kuralların bir araya gelmesiyle karşı karşıya kalıyor. Avrupa Medya Özgürlüğü Yasası, çok sayıda sesi garanti altına almak ve medyamızın, ister özel ister kamusal olsun, herhangi bir müdahale olmaksızın faaliyet gösterebilmesi için AB düzeyinde ortak güvenceler sağlıyor. Avrupa’da yeni bir gözlemci, söz konusu yeni medya özgürlüğü kurallarının etkili bir şekilde uygulanmasını teşvik edecek ve çoğulluğu engellememeleri için medya konsantrasyonlarını gözden geçirecek.”

Siyasi müdahale yok, gözetlemek yok, istikrarlı finansman

Avrupa Medya Özgürlüğü Yasası,  kamusal ve özel  medyanın aşırı baskı olmaksızın ve medya alanının dijital dönüşümünü hesaba katarak AB iç pazarında sınırların ötesinde daha kolay faaliyet göstermesini sağlayacak.

• Editoryal bağımsızlığın korunması – Yönetmelik, Üye Devletlerin medya hizmet sağlayıcılarının etkin editoryal özgürlüğüne saygı duymasını ve gazetecilik kaynaklarının korunmasını iyileştirmesini gerektirecek. Ek olarak, medya hizmet sağlayıcıları, bu tür bilgileri kamuya açıklayarak mülkiyetin şeffaflığını sağlamayı ve bireysel editoryal kararların bağımsızlığını garanti altına almak için önlemler almayı hedefliyor.
• Medyaya karşı casus yazılım kullanılmaz – Medya Özgürlüğü Yasası medyaya, gazetecilere ve ailelerine karşı casus yazılım kullanımına karşı güçlü önlemler içerir.
• Bağımsız kamu hizmeti medyası – kamu hizmeti medyasının bulunduğu yerlerde, editoryal bağımsızlığı sağlamak için sağlanan fonlar yeterli ve istikrarlı olmalıdır. Kamu hizmeti medyasının başkanı ve yönetim kurulunun şeffaf, açık ve ayrım gözetmeyen bir şekilde atanması gerekecek. Kamu hizmeti medya sağlayıcıları, kamu hizmeti misyonlarına uygun olarak tarafsız bir şekilde çok sayıda bilgi ve görüş sağlar.
• Medya çoğulculuğu testleri – Medya Özgürlüğü Yasası, Üye Devletlerin medya pazarındaki yoğunlaşmaların medya çoğulculuğu ve editoryal bağımsızlık üzerindeki etkisini değerlendirmesini gerektiriyor. Ayrıca, bir Üye Devlet tarafından medyayı etkileyebilecek herhangi bir yasal, düzenleyici veya idari önlemin usulüne uygun olarak gerekçelendirilmesini ve orantılı olmasını gerektiriyor.
• Şeffaf devlet reklamcılığı – Medya Özgürlüğü Yasası, şeffaf ve ayrımcı olmayan devlet reklamlarının medyaya tahsisi için yeni gereklilikler belirleyecek. Yasa ayrıca, özellikle çevrimiçi ortamda medya reklam gelirleri üzerinde etkisi olan izleyici ölçüm sistemlerinin şeffaflığını ve nesnelliğini de artıracak.
• Çevrimiçi medya içeriğinin korunması – Dijital Hizmetler Yasasına dayanan Medya Özgürlüğü Yasası, profesyonel standartlara göre üretilmiş medya içeriğinin haksız yere kaldırılmasına karşı önlemler içeriyor. Dezenformasyon gibi sistemik riskler içermeyen durumlarda, platformun politikalarına aykırı olduğu düşünülen bazı yasal medya içeriklerini kaldırmayı amaçlayan çok büyük çevrimiçi platformlar, bu yayından kaldırmanın yürürlüğe girmesinden önce medya hizmet sağlayıcılarına bunun nedenlerini bildirmek zorunda kalacak. Medya hizmet sağlayıcıları tarafından yapılan şikayetlerin bu platformlar tarafından öncelikli olarak işlenmesi gerekecek.
• Medya teklifinizi kişiselleştirmek için yeni kullanıcı hakkı – Medya Özgürlüğü Yasası, bağlı TV'ler gibi cihazlarda ve arayüzlerde medya teklifini özelleştirme hakkını tanıyacak ve kullanıcıların varsayılan ayarları kendi tercihlerini yansıtacak şekilde değiştirmelerine olanak tanıyacak.

Teklife, sektörden toplanan ve editoryal bağımsızlığı ve daha fazla sahiplik şeffaflığını teşvik etmeye yönelik bir çok gönüllü iyi uygulamayı belirleyen bir Tavsiye Kararı  da ekleniyor. Tavsiye Kararı, haberlerle ilgili içeriklerin uzun vadeli istikrarını sağlamaya yönelik stratejiler için gazetecileri medya kuruluşlarının işleyişine ilişkin önemli kararlara katılma konusunda yetkilendirerek, editoryal içeriğin bağımsız olarak oluşturulmasına ilişkin koşullar gibi medya şirketlerinin dikkate alması gereken gönüllü önlemlerden oluşan bir araç kutusu sunuyor.

Medya özgürlüğü için bir Avrupa bekçi köpeği

Komisyon, ulusal medya yetkililerinden oluşan yeni bir bağımsız Avrupa Medya Hizmetleri Kurulu kurmayı teklif ediyor. Kurul, özellikle medya düzenleme konularına ilişkin kılavuz ilkelerin hazırlanmasında Komisyona yardımcı olarak, AB medya hukuku çerçevesinin etkin ve tutarlı bir şekilde uygulanmasını teşvik edecek. Ayrıca medya pazarlarını ve medya pazar yoğunlaşmalarını etkileyen ulusal önlemler ve kararlar hakkında görüş bildirebilecek.

Kurul ayrıca, kamu güvenliği için risk oluşturan AB dışı medyaya ilişkin ulusal düzenleyici önlemleri, bu medyaların AB'deki geçerli kuralların dışına çıkmamasını sağlamak için koordine edecek. Kurul ayrıca, çeşitli medya tekliflerine erişimi teşvik etmek ve platformların AB Dezenformasyon Arama Uygulama Kuralları AB dezenformasyon Arama Uygulama Kuralları gibi özdenetim girişimlerine uyumunu izlemek için çok büyük çevrimiçi platformlar ve medya sektörü arasında yapılandırılmış bir diyalog düzenleyecek.  

Sonraki adımlar

Şimdi Avrupa Parlamentosu ve Üye Devletler, olağan yasama prosedürü kapsamında Komisyonun bir Tüzük önerisini tartışmak üzere toplanacak. Kabul edildikten sonra, Avrupa Birliği genelinde doğrudan geçerli olacak. Komisyon, özellikle Avrupa Haber Medya Forumu'nun bir parçası olarak, ekteki Tavsiye ile bağlantılı medya şirketlerinin gönüllü uygulamaları hakkında tartışmaları teşvik edecek.

Kısa Bilgi

Bağımsız medya bir kamu bekçisi, demokrasinin temel direği ve ekonomimizin önemli ve dinamik bir parçasını teşkil ediyor. Kamusal alan oluşturmada, kamuoyunu şekillendirmede ve iktidarı elinde bulunduranlardan hesap sormada çok büyük önem taşıyor., Avrupa Birliği, küresel ölçekte, özgür ve bağımsız medya için bir kale olmaya devam ediyor.

Aynı zamanda, AB genelinde giderek artan endişe verici eğilimler var. Komisyon, Hukukun Üstünlüğü ve  Medya Çoğulculuğunu İzleme gibi diğer araçlar için yoluyla tüm bu gelişmeleri yakından izliyor. Önceki Hukukun Üstünlüğü raporlarında belirlenen zorluklar, gazetecilerin güvenliğine ilişkin bir tavsiye ve halkın katılımına karşı suistimal içeren davalara (SLAPP) yönelik tedbirler de dahil olmak üzere birçok AB girişimine yol açmış oluyor.

Avrupa Medya Özgürlüğü Yasası, Başkan von der Leyen tarafından 2021 Birliğin Durumu Konuşmasında duyuruldu. Komisyonun hukukun üstünlüğü raporlarını ve görsel-işitsel medya için ulusal mevzuatın AB çapında koordinasyonunu sağlayan revize edilmiş  Görsel-İşitsel Medya Hizmetleri Direktifini temel alıyor.

Yasa ayrıca  Dijital Hizmetler Yasası (DSA),  Dijital Piyasalar Yasası (DMA) Dijital Piyasalar Yasası(DMA) ve Dezenformasyonla ilgili yeni Uygulama Kuralları  Dezenformasyonla ilgili yeni Uygulama üzerine düzenlenmiştir. Bu,  Avrupa Demokrasi Eylem Planı çerçevesinde AB'nin demokratik katılımı teşvik etme, dezenformasyonu ele alma ve medya özgürlüğünü ve çoğulculuğu destekleme çabalarının bir parçasıdır.

Bu öneri, geçtiğimiz aylarda Gazetecilerin korunması, güvenliği ve güçlendirilmesinie ilişkin Tavsiye Kararına ve gazetecileri ve hak savunucularını taciz içeren davalardan korumaya yönelik Direktif (SLAPP karşıtı paket) ek olarak yapıldı. Medya Özgürlüğü Yasası ayrıca Medya ve Göresl-İşitsel Eylem  kapsamında kabul edilen medya sektörünün yaşayabilirliği, dayanıklılığı ve dijital dönüşümü ile ilgili girişimlerle ve revize edilmiş telif hakkı kuralları ile birlikte çalışıyor.Teklif, halka danışma dahil olmak üzere paydaşlarla kapsamlı istişareye dayanıyor.

Daha Fazla Bilgi İçin

Avrupa Medya Özgürlüğü Yasası üzerine Sorular ve Cevaplar

Bilgi Formu: Avrupa Medya Özgürlüğü Yasası

Bilgi Formu: Avrupa Medya Özgürlüğü Yasası

Avrupa Medya Özgürlüğü Yasası Önerisi ve Tavsiye Kararı

Avrupa Medya Özgürlüğü Yasası Etki Değerlendirmesi

Başkan Yardımcısı Jourová’nın Medya Özgürlüğü Yasası ile ilgili