Dijital Hizmetler Yasası AB'deki tüm çevrimiçi platformlara uygulanmaya başlıyor

17 Şubat'ta, çevrimiçi ortamı daha güvenli, daha adil ve daha şeffaf hale getirmeyi amaçlayan, AB'nin dönüm noktası niteliğindeki kural kitabı olan Dijital Hizmetler Yasası (DSA), AB'deki tüm çevrimiçi aracılar için uygulanmaya başlıyor.

DSA kapsamında, AB kullanıcıları yasa dışı mallara ve içeriğe karşı daha iyi korunuyor ve diğer kullanıcılarla bağlantı kurdukları, bilgi paylaştıkları veya ürün satın aldıkları çevrimiçi platformlarda hakları korunuyor.

Platformlar ve yetkili kullanıcılar için yeni sorumluluklar

Çalışan sayısı 50'den az ve yıllık cirosu 10 milyon Euro'nun altında olan küçük ve mikro işletmeler hariç, AB'de kullanıcıları olan tüm çevrimiçi platformlar aşağıdaki önlemleri uygulamaları gerekiyor:

• Yasadışı içerik, mal ve hizmetlerle mücadele edilmesi: Çevrimiçi platformlar, kullanıcılara, mallar ve hizmetler de dahil olmak üzere yasa dışı içeriği işaretleyecek araçlar sağlaması gerekiyor. Dahası, çevrimiçi platformların, bildirimlerine platformlar tarafından öncelik verilmesi gereken uzman kuruluşlar olan 'güvenilir işaretleyiciler' ile işbirliği yapması gerekecek.
• 18 yaş altı çocukların korunması: profil oluşturmaya veya kişisel verilerine dayalı reklamlarla çocukları hedeflemenin tamamen yasaklanması dahil olacak.
• Kullanıcılara, reklamların kendilerine neden gösterildiği ve reklam için kimin ödeme yaptığı gibi, gördükleri reklamlar hakkında bilgi verilmesi.
• Siyasi veya dini inançlar, cinsel tercihler vb. gibi hassas verilere dayanarak kullanıcıları hedef alan reklamların yasaklanması.
• İçeriğin kaldırılması, hesabın askıya alınması vb. gibi herhangi bir içerik denetleme kararından etkilenen kullanıcıya nedenlerin beyanların sağlanması ve nedenlerin beyanını DSA Şeffaflık veritabanına yüklenmesi.
• İçerik denetleme kararlarına itiraz etmek için kullanıcılara bir şikayet mekanizmasına erişim sağlanması.
• İçerik denetleme prosedürlerine ilişkin bir raporu yılda en az bir kez yayınlanması.
• Kullanıcıya net şartlar ve koşullar sağlanması  ve içerik öneri sistemlerinin çalıştığı ana parametrelerin eklenmesi.
• Kullanıcılar ve yetkililer için bir iletişim noktası belirlenmesi.

Dijital Hizmetler Yasası, çevrimiçi platformların yanı sıra barındırma hizmetleri (ör. bulut hizmetleri veya alan adı sistemleri, kullanıcıları istenen web sitesi adreslerine bağlayan arka plan hizmetleri) ve çevrimiçi aracılar (ör. internet servis sağlayıcıları veya alan adı) için de geçerlidir. Barındırma hizmetleri ve çevrimiçi aracılar, DSA kapsamındaki yükümlülüklerin bir alt kümesine tabidir.

DSA, Ağustos 2023'ün sonundan bu yana, Nisan 2023'te belirlenen (aylık ortalama 45 milyondan fazla kullanıcıyla) 19 Çok Büyük Çevrimiçi Platforma (VLOP) ve Arama Motoruna (VLOSE) başvurdu. Aralık 2023'te VLOP olarak belirlenen diğer üç platformun, DSA kapsamındaki en katı yükümlülüklere uyması için Nisan ayı sonuna kadar süresi bulunuyor. Ancak yarından itibaren genel DSA yükümlülüklerine uymak zorunda kalacak.

Üye Devletlerdeki Dijital Hizmetler Koordinatörleri

 

VLOP veya VLOSE olarak belirlenmeyen platformlar, ulusal Dijital Hizmetler Koordinatörü (DSC) olarak görev yapan bağımsız bir düzenleyici tarafından Üye Devlet düzeyinde denetlenecek. Bu platformların kurallara göre oynamasını sağlamak DSC'lerin sorumluluğunda olacak. DSC'ler, kendi bölgelerinde kurulu platformlar için DSA'yı denetleyecek ve uygulayacak.

Uygulamada, Dijital Hizmetler Koordinatörlerinin görevleri aşağıda gibi belirlendi:

• VLOP'lar ve VLOSE'ler de dahil olmak üzere herhangi bir platform tarafından DSA'ya yönelik ihlaller konusunda kullanıcıların şikayetleri için ilk başvuru noktası olmaları. Dijital Hizmetler Koordinatörü, uygun olduğunda, şikayeti bir görüşle birlikte platformun kurulduğu Üye Devletin Dijital Hizmetler Koordinatörüne iletecek.
• Kullanıcıların şikayetlerini ele almaları ve içerik denetleme kararlarına itiraz etmeleri için mevcut mahkeme dışı itiraz mekanizmalarını onaylamaları.
• Güvenilir işaretleyicilerin statüsünü değerlendirmeleri ve uygun başvuru sahiplerine veya çevrimiçi yasa dışı içeriği tespit etme, tanımlama ve bildirme konusunda uzmanlık göstermiş bağımsız kuruluşlara vermeleri.
• Belirli araştırmalar için araştırmacıların VLOP'lara ve VLOSE verilerine erişim taleplerini işleme almaları. DSC'ler araştırmacıları inceleyecek ve onlar adına verilere erişim talep etmeleri.
• Kendi bölgelerinde yerleşik sağlayıcıların DSA'ya uyumunu sağlamak için güçlü soruşturma ve icra yetkileriyle donatılmaları gerekiyor. DSA'nın ihlal edildiğinden şüphelenilmesinin ardından denetim emri verebilecek, DSA'ya uymayan çevrimiçi platformlara para cezası uygulayabilecek ve kamusal alana ciddi zarar verilmesi durumunda geçici tedbirler uygulayabilmeleri.

Avrupa Dijital Hizmetler Kurulu

Dijital Hizmetler Koordinatörleri ve Komisyon, DSA'nın tutarlı bir şekilde uygulanmasını ve çevrimiçi platformların nerede kurulduğuna bakılmaksızın AB genelindeki kullanıcıların aynı haklara sahip olmasını sağlamak için Avrupa Dijital Hizmetler Kurulu adında bağımsız bir danışma grubu oluşturacak.

DSA'nın uygulanması konusunda Kurul'a danışılacak ve DSA ile ilgili ortaya çıkan sorunlar hakkında tavsiyelerde bulunulacak ve kılavuzlara ve analizlere katkıda bulunulabilecek. Aynı zamanda Çok Büyük Çevrimiçi Platformların ve Çok Büyük Çevrimiçi Arama Motorlarının denetimine de yardımcı olacak ve önde gelen sistemik riskler ve bunların hafifletilmesine yönelik en iyi uygulamalar hakkında yıllık raporlar yayınlayacak.

Kurul ilk kez 19 Şubat 2024'te toplanacak.

Sonraki Adımlar

Mart 2024'te Komisyon, seçim süreçlerine yönelik risk azaltma tedbirlerine ilişkin Kılavuzları kabul etmeyi planlıyor. Veri erişimi için yetki devriyle ilgili kanunun Nisan ayında kamuoyuyla müzakere edilmesi, Temmuz ayında kabul edilmesi ve Ekim 2024'te yürürlüğe girmesi bekleniyor. Komisyon, Mayıs ayında şeffaflık raporu şablonlarına ilişkin bir Uygulama Kanunu çıkarmayı planlıyor. Geçici takvime ilişkin daha fazla ayrıntı ekte yer alıyor.

Daha fazla Bilgi İçin

Dijital Hizmetler Yasası – politika sayfası

Dijital Hizmetler Yasası – Soru-Cevap Notu

Dijital Hizmetler Yasası – Bilgi Formu

 

Alıntı(lar)

Dijital Hizmetler Yasası kuralları yarından itibaren, AB'deki kullanıcıların eriştiği tüm çevrimiçi platformlar için geçerli olacak. Kullanıcılar, Üye Devletler ve platformlar artık daha güvenli ve daha şeffaf bir çevrimiçi dünyayı şekillendirmek için DSA kapsamındaki araçları kullanabilecek. Bu, temel AB değerlerimizi ve ilkelerimizi yansıtan büyük bir kilometre taşı olacak.

Margrethe Vestager, Dijital Çağa Uygun Bir Avrupa'dan Sorumlu Başkan Yardımcısı

 

DSA, 17 Şubat itibarıyla, AB'deki tüm çevrimiçi platformlarda uygulanmaya başlayacak. DSA'nın tam olarak uygulanmasını sağlamak için tamamen seferber durumdayız ve tüm Üye Devletleri yeni kural kitabımızdan en iyi şekilde yararlanmaya teşvik ediyoruz. Vatandaşlarımızı yasa dışı içerikten korumanın ve haklarını korumanın anahtarı etkili uygulaması gerekiyor.

Thierry Breton, İç Pazardan Sorumlu Komisyon Üyesi