Skip to main content
European Commission Representation in Cyprus
Gazete makalesi28 Mart 2022Representation in Cyprus7 min read

Komisyon, Üye Devletleri 'altın pasaportlar' ve 'altın oturma izinleri' planları ile ilgili önlemler almaya ve Rusya'nın Ukrayna’yı işgali bağlamında acil adımlar atmaya çağırıyor.

Komisyon bugün yayınlanan bir tavsiye kararında, Üye Devletleri mevcut yatırımcı vatandaşlık planlarını derhal yürürlükten kaldırmaya ve yatırımcı ikamet planlarının oluşturduğu risklere karşı müdahale etmek için sıkı kontrollerin yapılmasını sağlamaya çağırıyor.

A stronger Europe in the world - Illustrations

Komisyon, yatırımcı vatandaşlığı ve ikamet planları ve bunların doğurduğu doğal riskler hakkındaki ciddi endişelerini sık sık ve tutarlı bir şekilde dile getirdi. Bugün alınan tavsiye kararı, Komisyonun bu planlar üzerinde kararlı adımlar atmaya yönelik daha geniş politikasının bir parçasını oluşturuyor. Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlığından kaynaklanan durum, bu risklere yeniden dikkat çekiyor.

Yaptırımlara tabi olan veya Ukrayna'daki savaşı destekleyen bazı Rus veya Belarus vatandaşları, bu programlar kapsamında Schengen bölgesinde özgürce seyahat etme dahil olmak üzere AB vatandaşlığı veya AB'ye ayrıcalıklı erişim kazanmış olabilir. Bu acil riskleri ele almak için Komisyon bugün ayrıca Üye Devletlerin Ukrayna'daki savaşla bağlantılı olarak AB yaptırımları listesinde yer alan Rus veya Belarus vatandaşlarına "altın pasaport" planı kapsamında verilen vatandaşlığın geri alınıp alınmayacağını değerlendirmelerini tavsiye ediyor. Bir yatırımcı ikamet planı kapsamında verilen ve yaptırımlara tabi olan Rus veya Belarus vatandaşlarına verilen oturma izinleri, bireysel bir değerlendirmenin ardından ve orantılılık ilkesi, temel haklar ve Üye Devletlerin ulusal kanunlarına uygun olarak derhal geri çekilmesi gerekiyor. Bu önlemler, Ukrayna'daki savaşa destek veren Rus veya Belarus vatandaşları için geçerli olması gerekiyor.

Adalet ve Tüketicilerden Sorumlu Komisyon Üyesi Didier Reynders, şöyle konuştu: “Avrupa değerleri satılık değildir. 'Altın pasaportlar' yoluyla vatandaşlık satışının AB yasalarına göre yasa dışı olduğunu ve güvenliğimiz için ciddi riskler oluşturduğunu düşünüyoruz. Yolsuzluk, kara para aklama ve vergiden kaçınmanın kapısını açıyor. İlgili tüm Üye Devletler, yatırımcı vatandaşlık programlarını derhal sonlandırmalıdır. Ek olarak, yaptırım uygulanan kişilere ve Putin'in savaşını önemli ölçüde destekleyen diğer kişilere verilmiş olan 'altın pasaportları' iptal edip etmemeleri gerektiğini değerlendirmeleri gerekiyor.”

İçişlerinden sorumlu Komisyon Üyesi Ylva Johansson şunları söyledi: “Schengen bölgesinde özgürce seyahat etme hakkı en büyük değerlerimizden biridir. Bu değerin kötüye kullanılmaması için sıkı kontrollere ihtiyacımız var. AB yaptırımları kapsamında Ruslara ve Belaruslulara verilen altın oturma izinleri iptal edilmelidir. Şimdi, savaş karşısında, yaptırımlar altındaki Rusların ve Belarusluların ve Putin'in açtığı savaşı destekleyenlerin AB'ye girmemelerini sağlamak için her zamankinden daha fazla yaptırım uygulamalıyız.”

Yatırımcı Vatandaşlık Programları

Bir AB Üye Devletinin vatandaşlığına sahip olan her kişi aynı zamanda bir AB vatandaşıdır. AB vatandaşlığı, otomatik olarak serbest dolaşım, AB iç pazarına erişim ve Avrupa ve yerel seçimlerde oy kullanma ve seçilme hakkını verir. Bu durum ise, tüm Üye Devletleri etkiler ve bu tür planların doğasında bulunan riskler, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlığı bağlamında bir kez daha gündeme geldi.

Bugün alınan tavsiye kararı aşağıdaki bilgilere vurgu yapıyor:

• İlgili Üye Devletlerin, daha önce yaptırımlara tabi olan veya Ukrayna'daki savaşa destek veren Rus veya Belarus vatandaşlarına verilen vatandaşlığın geri alınıp alınmayacağını belirlemek için değerlendirmeler yapmaları gerekiyor. İlgili Üye Devletler, değerlendirmeleri yaparken Avrupa Birliği Adalet Divanı tarafından AB vatandaşlığının kaybedilmesine ilişkin olarak belirlenen ilkeleri dikkate alması gerekiyor.

Yatırımcı İkamet Planları

Yatırımcı ikamet planları, Üye Devletler ve bir bütün olarak AB için doğal güvenlik, kara para aklama, vergi kaçakçılığı ve yolsuzluk risklerini artırır. Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlığı bu risklerin altını bir kez daha çizdi.

Komisyon bugün yayınlanan tavsiye kararında, Üye Devletlerden şunları yapmasını bekliyor:

Yatırım yoluyla herhangi bir oturma izni vermeden önce sıkı kontroller oluşturulması ve yürütülmesi: Üye Devletler, yatırımcı ikamet planlarının güvenlik, kara para aklama, vergi kaçakçılığı ve yolsuzluk riskleri oluşturmasını önlemek için gerekli tüm önlemleri almalıdır. İkamet izinleri verilmeden önce ikamet ve güvenlik koşulları ile ilgili kontrollerin oluşturulması, yürütülmesi ve ikametin sürekli olup olmadığının doğrulanması da buna dahildir.

Ukrayna'daki savaşla bağlantılı olarak AB yaptırımlarına tabi olan Rus veya Beyaz Rusya vatandaşlarına yatırımcı ikamet programı kapsamında verilen oturma izinlerinin bir değerlendirme sonrasında derhal geri alınması veya yenilenmesinin reddedilmesi. Aynı önlem, Ukrayna'daki savaşı veya Rus hükümetinin veya Lukashenko rejiminin uluslararası hukuku ihlal eden diğer ilgili faaliyetlerini önemli ölçüde destekleyenler için de geçerli olmalıdır.

• Tüm Rus ve Belarus vatandaşlarına yatırımcı ikamet planları kapsamında oturma izni verilmesinin askıya alınması.

Tüm tedbirlerin orantılılık ilkesine, temel haklara ve Üye Devletlerin ulusal hukukuna uygun olarak uygulanması gerekiyor.

Sonraki adımlar

Bugün alınan tavsiye kararı, Komisyonun hem vatandaşlık hem de ikamet yatırımcı planları konusunda kararlı adımlar atmaya yönelik genel politikasının yalnızca bir unsurudur. Komisyon,  gelecekte gerek görmesi halinde ek önlemler alabilir.

Bugün alınan tavsiye kararını uygulamak Üye Devletlerin görevidir.

Komisyon, ilgili Üye Devletlerin bugün öne sürülen tavsiyenin uygulanması hakkında Mayıs ayı sonuna kadar rapor vermesini ve daha sonra Komisyonu düzenli olarak bilgilendirmesini bekliyor.

Kısa Bilgi

Yatırımcı vatandaşlık programları, bir kişinin önemli bir ödeme veya yatırıma dayalı olarak vatandaşlık almasına izin verir. Yatırımcı ikamet planları, AB vatandaşı olmayanların ödeme veya yatırım karşılığında bir AB ülkesinde yaşamak için oturma izni almalarına olanak tanır.

Komisyon 2019 yılında, bazı AB Üye Devleti tarafından yürütülen yatırımcı vatandaşlık ve ikamet planları hakkında mevcut uygulamaların haritasını çıkaran ve bu tür planların AB için ima ettiği özellikle güvenlik, kara para aklama, vergi kaçakçılığı ve yolsuzlukla ilgili olarak belirli riskleri tanımlayan bir rapor yayınladı.

Ulusal vatandaşlığı elde etme ve kaybetme koşulları, AB hukukuna saygı gösterilmesine tabi olarak her Üye Devlette ulusal hukuk tarafından düzenlenirken, bir Üye Devletin vatandaşlığı, AB vatandaşlığı ve Antlaşmalar tarafından verilen haklara erişim için tek ön koşuldur. Komisyon, yatırımcı vatandaşlık programları ve bu planların içerdiği riskler hakkında duyduğu ciddi endişeleri sık sık dile getirdi ve iki Üye Devlete yatırımcı vatandaşlık planları ile ilgili ihlaller başlattı.

Yatırımcı ikamet planları, sağladıkları haklar bakımından vatandaşlık planlarından farklı olmakla birlikte, Üye Devletler ve bir bütün olarak AB için eşit derecede ciddi güvenlik riskleri oluşturuyor. Geçerli bir oturma izni, AB üyesi olmayan bir vatandaşa söz konusu Üye Devlette ikamet etme ve aynı zamanda Schengen bölgesinde özgürce seyahat etme hakkı veriyor. AB hukuku, AB vatandaşı olmayan belirli kategoriler için giriş koşullarını düzenlerken, yatırımcı oturma izinlerinin verilmesi AB düzeyinde değil ulusal bir yetki olarak kullanılıyor.

Bugün alınan tavsiye kararı, insani kabul veya uluslararası koruma gibi diğer gerekçelerle Rus ve Belarus vatandaşlarının AB'ye kabulüne ve ikametine halel getirmez.

Daha Fazla Bilgi İçin

Yatırımcı vatandaşlık planları ve yatırımcı ikamet planları ile ilgili olarak Rusya'nın Ukrayna'yı işgali bağlamında acil adımlar hakkında Komisyon tavsiye kararı, 28 Mart 2022

AB'de yatırımcı vatandaşlığı ve ikamet planlarına ilişkin Komisyon raporu, 23 Ocak 20192019

Detaylar

Yayın tarihi
28 Mart 2022
Yazar
Representation in Cyprus