Komisyon raporu, işgücü ve beceri eksikliklerinin devam ettiğini ortaya koydu ve bunları çözmenin olası yollarını araştırmaya başladı

Komisyonun 2023 Avrupa'da İstihdam ve Sosyal Gelişmeler (ESDE) raporu, 2022 yılının ikinci yarısında, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden kaynaklanan ekonomik yavaşlamaya rağmen, AB işgücü piyasalarının 2022'de dikkate değer bir dayanıklılık gösterdiğini ortaya koyuyor. AB ekonomisi 2022'de reel olarak %3,5 büyüdü. İstihdam oranları, 2022'de 213,7 milyon kişinin istihdam edilmesiyle %74,6 ile rekor bir seviyede seyrederken işsizlik oranları %6,2 ile şimdiye kadar ulaşılan en düşük seviyedeydi.

Ancak rapor ayrıca, kadınlar veya engelli kişiler gibi belirli grupların işgücü piyasasında düşük temsiliyle ilgili sorunların devam ettiğini de ortaya koyuyor. Gençler arasındaki işsizlik oranı 2021'de %16,7'den 2022'de %14,5'e düştü, ancak önemli bir sorun olmaya devam ediyor. Buna ek olarak, şirketler işgücü kıtlığı yaşıyor ve hem işverenlerin hem de işçilerin yeşil ve dijital geçişler bağlamında gelişen beceri ihtiyaçlarına uyum sağlaması gerekiyor.

Beceriler ve işgücü eksikliklerine ilişkin temel bulgular

Avrupa Beceri Yılı'nın bir parçası olarak, ESDE raporu, işgücü eksiklikleri ve beceri boşluklarının analizine özel olarak odaklanıyor ve bunlara yönelik politikalar ortaya koyuyor. Rapor 2022 yılı için aşağıdaki önemli bulguları içeriyor:

• Tüm beceri düzeylerinde çeşitli sektörlerde ve mesleklerde işgücü açıkları mevcuttur ve bu açıklar daha da artacak. Yeni istihdam yaratılması ve emekli olan işçilerin yerine yeni işçi alma ihtiyacı nedeniyle hem yüksek hem de düşük beceri gerektiren mesleklerde işgücü ihtiyacının devam etmesi bekleniyor. İnşaat, sağlık ve STEM (bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik), özellikle ICT (Bilgi ve İletişim Teknolojileri) gibi sektörler 2022'de en çok etkilenenler arasındaydı. Bu alanlardaki işgücü eksiklikleri, çalışma çağında öngörülen düşüşle birlikte muhtemelen artmaya devam edecek. 2022'de 265 milyon olan nüfus, 2030'da 258 milyona ulaşacak.
• Aynı zamanda, kalıcı işgücü açıklarına katkıda bulunan yapısal etmenler mesleğe ve sektöre göre değişim gösteriyor. Doktor, hemşire, bakıcı ve şoför gibi bazı meslekler için, zorlu çalışma koşulları veya insan kaynakları yönetimindeki zorluklar, işverenlerin işçileri elde tutma ve çekme konusunda zorluk yaşamasıne neden oluyor . ‘Stem’ örneğinde olduğu gibi diğer meslekler için, mevcut yüksek derecede uzmanlaşmış becerilerin eksikliği işgücü açığını artıran bir faktördür.
• Bazı mesleklerdeki işgücü eksiklikleri, gerekli yeşil geçiş nedeniyle gelişen beceriler ve istihdam ihtiyaçları nedeniyle daha da artabiliyor. Halihazırda işgücü sıkıntısı yaşayan örneğin, ulaşım ve depolama, inşaat, elektrik ve elektronik ticareti gibi bazı sektörlerde/mesleklerde istihdam artışı bekleniyor. Ayni zamanda, örneğin, net sıfır teknolojileri, su temini, atık yönetimi ve belirli bilim ve mühendislik meslekleri gibi diğerlerinde önümüzdeki dönemde istihdamın artması muhtemeldir.
• Yeşil geçiş bağlamında, stratejik net sıfır teknolojilerin üretiminde yeniden eğitim, yeniden beceri kazandırma ve beceri kazandırmaya yönelik yatırım ihtiyaçlarının 2030'a kadar 1,7 milyar Euro ile 4,1 milyar Euro arasında olduğu tahmin ediliyor.
• Rapor, dijital geçişle ilgili olarak, bunun BİT profesyonelleri arasında kalıcı işgücü eksikliklerine katkıda bulunduğunu, ancak diğer mesleklerdeki eksikliklerin ana itici gücü gibi görünmediğini tespit ediyor.
• Kadınların, düşük eğitimli kişilerin, göçmen kökenli kişilerin yanı sıra yaşlı ve gençlerin işgücü piyasasına daha düşük katılımı da işgücü kıtlığının artmasına neden oluyor. Eksiklik olan mesleklerin çoğuna ya erkekler ya da kadınlar tarafından domine ediliyor - işgücü açığı olan mesleklerin %86'sı cinsiyet açısından dengeli değildir. Bu aynı zamanda, belirli bir mesleğe giden yoldaki ve insan havuzunu boş pozisyonları doldurmak için sınırlayan ilgili çalışma alanındaki cinsiyet ayrımını da yansıtıyor.

Kalıcı eksiklikleri ve beceri boşluklarını gidermek için alınması gereken önlemler

2023 ESDE raporu, işgücü eksikliklerini gidermek ve beceri boşluklarını kapatmak için olası politika önlemlerini de inceliyor. Söz konusu önlemler şunları içeriyor:

• Yetişkin eğitimi ve beceri geliştirme ve eğitim programlarının yanı sıra insanların eğitim, deneyim ve becerileri ile daha iyi iş eşleştirmesine yatırım yapmak. Üye Devletleri desteklemek için, AB bütçesi ve NextGenerationEU, örneğin İyileşme ve Direnç Tesisi ve Avrupa Sosyal Fonu Plus aracılığıyla beceri önlemleri için 64,8 milyar Euro destek sağlıyor. AB Beceriler Paktı, beceri geliştirmedeki sorunları çözmek için endüstriyi, sosyal ortakları ve eğitim sağlayıcıları bir araya getiriyor. Şimdiye kadar 2 milyon kişi Pakt'ın beceri geliştirme ve yeniden beceri kazandırma faaliyetlerinden yararlandı; Elektronik, yenilenebilir enerji ve enerji yoğun endüstriler gibi yeşil ve dijital geçişler için kilit sektörler de dahil olmak üzere 18 beceri ortaklığı başlatıldı.
• Cinsiyet bazında istihdam açığını ele almak ve işgücü eksikliklerini gidermek için gençlerin, yaşlıların, göçmen kökenli kişilerin ve daha düşük eğitim düzeyine sahip kişilerin işgücü piyasasına katılımını artırmak. Bu, Üye Devletlerin ulusal katkılarıyla elde ettikleri, eğitim, istihdam ve yoksulluğun azaltılmasına ilişkin AB 2030 sosyal hedeflerini karşılamanın kilit noktasıdır. Komisyon ayrıca bir Gençlik İstihdamı Destek paketi ortaya koydu ve işgücü piyasasına giren gençleri desteklemek için Stajlar için Kalite Çerçevesini gözden geçirme taahhüdünde bulundu.
• Erişilebilir, uygun fiyatlı, yüksek kaliteli erken çocukluk eğitimi ve bakımı sağlamak gibi işgücüne girmenin önündeki engelleri kaldırmak. Komisyon, hem bakıcıları hem de bakım alan kişileri desteklemek için Avrupa Bakım Stratejisini ortaya koydu. Üye Devletler, uzun süreli bakım ve erken çocukluk eğitimi ve bakımına ilişkin iki Konsey Tavsiye Kararı kabul etti. İş-Yaşam Dengesi Direktifi, babalık, ebeveynlik ve bakıcı izni için asgari standartlar ve esnek çalışma düzenlemeleri talep etme hakkı gibi ek haklara açıklık getiriyor.
• İşçileri çekmek ve elde tutmak için çalışma koşullarını iyileştirmek ve belirli işlerde ücret ödemek. Üye Devletler, yeterli asgari ücrete ilişkin AB Direktifini kabul etti ve bunu ulusal yasalarına aktarmaları gerekiyor.
• Düşük gelirlileri hedefleyen vergi ve sosyal yardım sistemlerini gözden geçirmek ve örneğin kapsayıcı eğitim ve öğretim ve bireyselleştirilmiş destek yoluyla çalışabilenlerin işgücü piyasasına katılımını desteklemek için aktif katılımın teşvik edilmesi gibi çalışmaya yönelik mali teşvikleri iyileştirmek. Bu, aktif katılımı sağlayan yeterli asgari gelire ilişkin Konsey Tavsiyesinde de vurgulandı.   
• Belirli beceri gruplarındaki işgücü eksikliklerini azaltmak için AB dışı ülkelerden hedeflenen işgücü göçünü teşvik etmek. Komisyon, insanların becerilerini iş teklifleriyle eşleştirmeye yardımcı olan bir AB Yetenek Havuzu pilotu başlattı. Gerekli becerilere sahip AB dışından insanları çekmek de Avrupa Beceri Yılı'nın ana hedefleri arasındadır ve Komisyon, AB vatandaşı olmayanların niteliklerinin tanınmasını iyileştirmek için bir girişim sunacak ve AB üyesi olmayan seçilmiş kişiler ve AB ortak ülkeleriyle yetenek ortaklıkları başlatacak.
• Sosyal diyaloğu geliştirmek ve sosyal ortakları eğitime dahil etmek, çalışma koşullarını iyileştirmek ve yetişkin öğrenme fırsatlarını kolaylaştırmak. Üye Devletler, Komisyon tarafından önerildiği üzere, ulusal düzeyde ve AB düzeyinde sosyal diyaloğun güçlendirilmesine ilişkin bir Konsey Tavsiye Kararı kabul etti.

Kısa Bilgi

Avrupa'da yıllık İstihdam ve Sosyal Gelişmeler (ESDE) incelemesi, Avrupa Komisyonu'nun istihdam ve sosyal meselelere ilişkin en önemli analitik raporudur. Güncel ekonomik analizlerin yanı sıra ilgili politika önerileri sağlıyor.

Daha fazla bilgi

Avrupa'da İstihdam ve Sosyal Gelişmeler 2023 (ESDE)

İstihdam ve Sosyal Analiz

Önceki ESDE raporları

Avrupa Beceri Yılı

Nicolas Schmit'i Twitter'da takip edin

Komisyon'un istihdam, sosyal işler ve kapsayıcılık ile ilgili haber bültenine (newsletter) abone olun.

Alıntı(lar)

2022 yılında, şimdiye kadar kaydedilen en yüksek istihdam ve en düşük işsizlik oranı ile rekor kıran istihdam seviyelerine ulaşıldı. Bu dayanıklılık, işgücü piyasalarımızın ve sosyal piyasa ekonomimizin gücünün bir kanıtıdır. Bununla birlikte, devam eden sorunları da kabul etmeli ve ele almalıyız. İşgücü eksikliklerini hafifletmek için, yeterince temsil edilmeyen grupların işgücü piyasasına katılımını teşvik etmek; daha fazla işçinin kariyerleri boyunca eğitim almasını sağlamak için beceri devrimimizi sürdürmek; ve belirli sektörlerde çalışma koşullarının iyileştirilmesi esas olmalıdır.

Nicolas Schmit, İstihdam ve Sosyal Haklardan Sorumlu Komisyon Üyesi - 06/07/2023