Avrupa Komisyonu, Apple'ı, müzik akışı uygulamalarının App Store aracılığıyla iPhone ve iPad kullanıcılarına ('iOS kullanıcıları') dağıtımı konusunda pazardaki baskın konumunu kötüye kullandığı için 1,8 milyar Euro para cezasına çarptırdı. Komisyon özellikle, Apple'ın uygulama geliştiricilerine, iOS kullanıcılarını uygulama dışında sunulan alternatif ve daha ucuz müzik aboneliği hizmetleri hakkında bilgilendirmelerini engelleyen (‘yönlendirme karşıtı hükümler’) gibi kısıtlamalar uyguladığını tespit etti. Bu durum AB antitröst kurallarına göre yasa dışı sayılıyor.
İhlal
Apple şu anda geliştiricilerin uygulamalarını Avrupa Ekonomik Alanı ('AEA') genelindeki iOS kullanıcılarına dağıtabilecekleri bir App Store'un tek sağlayıcısıdır. Apple, iOS kullanıcı deneyiminin her yönünü kontrol ediyor ve geliştiricilerin App Store'da yer alabilmeleri ve AEA'daki iOS kullanıcılarına ulaşabilmeleri için uymaları gereken hüküm ve koşullarını belirliyor.
Komisyonun araştırmasına göre, Apple müzik akışı uygulaması geliştiricilerinin, iOS kullanıcılarını uygulama dışında mevcut olan alternatif ve daha ucuz müzik abonelik hizmetleri hakkında tam olarak bilgilendirmesini ve bu tür tekliflere nasıl abone olunacağı konusunda herhangi bir talimat vermesini yasaklıyor. Yönlendirme karşıtı hükümler özellikle uygulama geliştiricilerinin aşağıda belirtilenleri yapmasını yasaklıyor:
• Uygulama dışında internet üzerinden sunulan abonelik tekliflerinin fiyatları konusunda iOS kullanıcılarına uygulamaları üzerinden bilgi verilmesini.
• iOS kullanıcılarının uygulamaları üzerinden, Apple'ın uygulama içi satın alma mekanizması yoluyla satılan uygulama içi abonelikler ile başka yerlerde satılanlar arasındaki fiyat farkları konusunda bilgilendirilmesini.
• Uygulamalarına, iOS kullanıcılarını alternatif aboneliklerin satın alınabileceği uygulama geliştiricisinin web sitesine yönlendiren bağlantıların eklenilmesini. Uygulama geliştiricilerin, hesap oluşturduktan sonra alternatif fiyatlandırma seçenekleri hakkında bilgi vermek için yeni edindikleri kullanıcılarla (örneğin e-posta yoluyla) iletişim kurmaları da engellendi.
Bugün alınan karar, Apple'ın yönlendirme karşıtı hükümlerinin, Avrupa Birliği'nin İşleyişine İlişkin Antlaşma'nın ('TFEU') 102(a) maddesini ihlal ederek adil olmayan ticaret koşullarına yol açtığı sonucuna varıyor. Bu yönlendirme karşıtı hükümler, Apple'ın akıllı mobil cihazlarındaki App Store ile ilgili olarak Apple'ın ticari çıkarlarının korunması açısından ne gerekli ne de orantılıdır ve nereden ve nasıl satın alacakları ve cihazlarında kullanılmak üzere müzik akışı abonelikleri konusunda bilinçli ve etkili kararlar veremeyen iOS kullanıcılarının çıkarlarını olumsuz yönde etkilemektedir.
Apple'ın neredeyse on yıldır süren bu tutumu, Apple'ın geliştiricilere uyguladığı yüksek komisyon ücreti nedeniyle birçok iOS kullanıcısının müzik akışı abonelikleri için Apple App Store'da da mevcut olan hizmetlerden çok daha yüksek fiyatlar ödemesine yol açmış ve bu ücretler tüketicilere daha yüksek abonelik fiyatları şeklinde yansıtılmış oluyor. Dahası, Apple'ın yönlendirme karşıtı hükümleri, kullanıcı deneyiminin bozulması şeklinde maddi olmayan zarara yol açtı: iOS kullanıcıları, uygulama dışındaki ilgili tekliflere giden yolu bulmadan önce ya zahmetli bir arama yapmak zorunda kaldı ya da hiçbir zaman herhangi bir uygulamaya abone olmadılar. Bunun nedeni de kendi başlarına doğru olanı bulamamaları olarak görülüyor.
Ceza, Komisyon'un cezalara ilişkin 2006 Kılavuz İlkeleri temel alınarak belirlendi (bkz. basın açıklaması ve MEMO).
Komisyon, cezanın düzeyini belirlerken ihlalin süresini ve ciddiyetinin yanı sıra Apple'ın toplam cirosu ve piyasa değerini de dikkate aldı. Ayrıca Apple'ın idari prosedür çerçevesinde yanlış bilgi sunması da dikkate alındı.
Ayrıca Komisyon, Apple'a uygulanan genel para cezasının yeterince caydırıcı olmasını sağlamak için para cezasının temel tutarına 1,8 milyar Euro tutarında ek bir toplu meblağ eklemeye karar verdi. Bu davada böyle bir toplu para cezası gerekli görüldü çünkü ihlalden kaynaklanan zararın önemli bir kısmı, Komisyon'un 2006 Ceza Kılavuz İlkeleri'nde belirtilen gelire dayalı metodoloji kapsamında gerektiği gibi muhasebeleştirilemeyen parasal olmayan zararlardan oluşuyor. Ayrıca para cezasının, Apple'ı mevcut ihlali veya benzer bir ihlali tekrarlamaktan caydıracak düzeyde olması ve benzer büyüklükteki ve benzer kaynaklara sahip diğer şirketlerin aynı veya benzer bir ihlalde bulunmasını engellemesi hedefleniyor.
Komisyon, 1,8 milyar Euro’luk toplam para cezasının Apple'ın küresel gelirleriyle orantılı olduğu ve caydırıcılık sağlamak için gerekli olduğu sonucuna vardı.
Komisyon ayrıca Apple'a yönlendirme karşıtı hükümleri kaldırması ve ihlalin tekrarlanmasından veya gelecekte eşdeğer amaç veya etkiye sahip uygulamaları benimsemekten kaçınması talimatını verdi.
Soruşturma ile ilgili Kısa Bilgi
Haziran 2020'de Komisyon, Apple'ın uygulama geliştiricilerine yönelik uygulamaların App Store aracılığıyla dağıtımına ilişkin kurallarıyla ilgili resmi işlemler başlattı. Nisan 2021'de Komisyon, Apple'a bir İtiraz Beyanı gönderdi ve Apple buna Eylül 2021'de yanıt verdi.
Komisyon Şubat 2023'te 2021 İtiraz Beyanını, Komisyon'un itirazlarını açıklığa kavuşturan başka bir İtiraz Beyanıyla değiştirdi ve Apple buna Mayıs 2023'te yanıt verdi.
Usul ile ilgili Kısa Bilgi
TFEU'nun 102. maddesi ve Avrupa Ekonomik Alanı Anlaşması'nın 54. maddesi dominant bir konumun kötüye kullanılmasını yasaklamaktadır.
Bu haliyle pazar hakimiyeti, AB antitröst kurallarına göre yasa dışı değildir. Ancak dominant konumundaki şirketlerin, hakim oldukları pazarda veya ayrı pazarlarda rekabeti kısıtlayarak güçlü pazar konumlarını kötüye kullanmama konusunda özel bir sorumluluğu vardır.
AB antitröst kurallarını ihlal ettiği tespit edilen şirketlere uygulanan para cezaları genel AB bütçesine ödeniyor. Bu gelirler belirli harcamalara tahsis edilmiyor ancak Üye Devletlerin bir sonraki yıl için AB bütçesine katkıları buna göre azaltılıyor. Dolayısıyla cezalar AB'nin finansmanına yardımcı oluyor ve vergi mükelleflerinin yükünü azaltıyor.
AB-İngiltere Ayrılma Anlaşması uyarınca, Birleşik Krallık açısından geçiş döneminin bitiminden önce (‘sürekli yeterlilik davası’) başlatılan bu davada AB'nin yetkisi devam ediyor. AB, cezanın kesinleşmesinin ardından, AB tarafından tahsil edilen para cezasının miktarından kendisine düşen payı İngiltere'ye geri ödeyecek.
Bu davaya ilişkin daha fazla bilgi, gizlilik sorunları ele alındıktan sonra Komisyonun rekabet web sitesindeki kamu dava kaydında AT.40437 dava numarası altında ulaşılabilecek.
Tazminat davası
Bu davada tanımlandığı gibi rekabete aykırı davranışlardan etkilenen herhangi bir kişi veya şirket, konuyu Üye Devletlerin mahkemelerine götürebiliyor ve tazminat talebinde bulunabiliyor. Avrupa Birliği Adalet Divanı'nın içtihatları ve 1/2003 sayılı Yönetmelik, ulusal mahkemeler önündeki davalarda, Komisyon kararının, davranışın gerçekleştiğine ve yasa dışı olduğuna dair bağlayıcı bir kanıt teşkil ettiğini doğruluyor. Komisyon ilgili şirkete para cezası vermiş olsa bile, Komisyon para cezasından indirim yapılmaksızın ulusal mahkemeler tarafından tazminata hükmedilebiliyor.
Antitröst Zararları Direktifi, rekabete aykırı uygulamalar mağdurlarının tazminat almasını kolaylaştırır. Rekabet zararlarının nasıl ölçüleceğine ilişkin pratik bir kılavuz da dahil olmak üzere, rekabet zararlarına ilişkin eylemlere ilişkin daha fazla bilgiyi burada bulabilirsiniz.
Alıntı(lar)
Apple, on yıl boyunca, müzik akışı uygulamalarının App Store aracılığıyla dağıtımı konusunda pazardaki hakim konumunu kötüye kullandı. Bunu, geliştiricilerin tüketicilere Apple ekosistemi dışındaki alternatif, daha ucuz müzik hizmetleri hakkında bilgi vermesini kısıtlayarak yaptı. Bu, AB antitröst kurallarına göre yasa dışı olduğu için bugün Apple'a 1,8 milyar Euro para cezası verdik.
Margrethe Vestager, Rekabet Politikasından Sorumlu Başkan Yardımcısı
Detaylar
- Yayın tarihi
- 4 Mart 2024
- Yazar
- Representation in Cyprus