Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο
Λογότυπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Αντιπροσωπεία στην Κύπρο
Ανακοινωθέν Τύπου18 Μαΐου 2022Αντιπροσωπεία στην Κύπρο

Ουκρανία: Η Επιτροπή παρουσιάζει σχέδια για την άμεση αντίδραση της Ένωσης για την αντιμετώπιση του χρηματοδοτικού κενού της Ουκρανίας και την πιο μακροπρόθεσμη ανασυγκρότησή της

Σήμερα, η Επιτροπή παρουσίασε σχέδια σε ανακοίνωση για την άμεση αντίδραση της ΕΕ για την αντιμετώπιση του χρηματοδοτικού κενού της Ουκρανίας, καθώς και το πιο μακροπρόθεσμο πλαίσιο ανασυγκρότησής της. 

Ukraine: EU agrees to extend the scope of sanctions on Russia and Belarus

Η εν λόγω ανακοίνωση αποτελεί συνέχεια της έκκλησης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την αντιμετώπιση των συνεπειών του πολέμου στην Ουκρανία μέσω ειδικής προσπάθειας υπό την ηγεσία της Ευρώπης.

Άμεση αντίδραση και βραχυπρόθεσμες ανάγκες

Από την έναρξη της ρωσικής επίθεσης, η ΕΕ έχει εντείνει σημαντικά τη στήριξή της, κινητοποιώντας περίπου 4,1 δισ. ευρώ για τη στήριξη της συνολικής οικονομικής, κοινωνικής και χρηματοπιστωτικής ανθεκτικότητας της Ουκρανίας με τη μορφή μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής, δημοσιονομικής στήριξης, βοήθειας έκτακτης ανάγκης, αντιμετώπισης κρίσεων και ανθρωπιστικής βοήθειας. Λήφθηκαν επίσης επίσης μέτρα στρατιωτικής αρωγής από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό για την Ειρήνη, ύψους 1,5 δισ. ευρώ, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για επιστροφές προς τα κράτη μέλη για τη στρατιωτική τους στήριξη σε είδος προς την Ουκρανία και βρίσκεται σε εξέλιξη η κινητοποίηση επιπλέον 500 εκατ. ευρώ.

Ο πόλεμος είχε ως αποτέλεσμα την κατάρρευση των φορολογικών, εξαγωγικών και άλλων εσόδων, σε συνδυασμό με την ευρείας κλίμακας παράνομη ιδιοποίηση περιουσιακών στοιχείων και εξαγωγικών αγαθών, μεταξύ άλλων στον γεωργικό τομέα, με παράλληλη εκτόξευση των βασικών δαπανών. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτίμησε το έλλειμμα του ισοζυγίου πληρωμών της Ουκρανίας έως τον Ιούνιο σε περίπου 14,3 δισ. ευρώ (15 δισ. δολάρια).

Η αντιμετώπιση της σημαντικής βραχυπρόθεσμης χρηματοδοτικής στήριξης της Ουκρανίας για τη συνέχιση της λειτουργίας των βασικών υπηρεσιών, την αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών αναγκών και την αποκατάσταση των πλέον βασικών κατεστραμμένων υποδομών θα απαιτήσει κοινή διεθνή προσπάθεια, στην οποία η Ένωση θα είναι έτοιμη να διαδραματίσει τον ρόλο της.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή προτίθεται να προτείνει τη χορήγηση στην Ουκρανία, το 2022, πρόσθετης μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής με τη μορφή δανείων ύψους έως και 9 δισ. ευρώ, η οποία θα συμπληρωθεί με στήριξη από άλλους διμερείς και πολυμερείς διεθνείς εταίρους, συμπεριλαμβανομένης της G7. Αυτή θα καταβληθεί σε δόσεις με μακρές ληκτότητες και επιτόκια με ευνοϊκούς όρους χάρη στην εγγύηση από τον προϋπολογισμό της Ένωσης. Για να καταστεί αυτό δυνατό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συμφωνήσουν ώστε να καταστούν διαθέσιμες πρόσθετες εγγυήσεις. Μαζί με τη στήριξη μέσω επιχορηγήσεων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για την επιδότηση των σχετικών πληρωμών τόκων, η ενέργεια αυτή θα εξασφαλίσει καλά συντονισμένη και εξαιρετικά ευνοϊκή στήριξη προς την Ουκρανία.

Ανασυγκρότηση της Ουκρανίας

Θα απαιτηθεί σημαντική παγκόσμια χρηματοδοτική προσπάθεια για την ανοικοδόμηση της χώρας μετά τις ζημίες από τον πόλεμο, ώστε να δημιουργηθούν τα θεμέλια μιας ελεύθερης και ευημερούσας χώρας, προσηλωμένης στις ευρωπαϊκές αξίες, καλά ενσωματωμένης στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία, η οποία να στηριχτεί στην ευρωπαϊκή της πορεία. Ενώ συνεχίζεται η επίθεση της Ρωσίας, οι συνολικές ανάγκες για την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας δεν είναι ακόμη γνωστές. Ωστόσο, είναι σημαντικό να σχεδιαστούν ήδη από τώρα τα βασικά δομικά στοιχεία της διεθνούς αυτής προσπάθειας. Η στήριξη θα πρέπει να έχει μεσοπρόθεσμο έως μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Η προσπάθεια ανασυγκρότησης θα πρέπει να κατευθύνεται από τις ουκρανικές αρχές σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλους βασικούς εταίρους, όπως η G7 και η G20, και άλλες τρίτες χώρες, καθώς και με διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και διεθνείς οργανισμούς. Οι εταιρικές σχέσεις μεταξύ πόλεων και περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ουκρανίας θα εμπλουτίσουν και θα επιταχύνουν την ανασυγκρότηση.

Μια διεθνής πλατφόρμα συντονισμού, η «πλατφόρμα για την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας», υπό την κοινή ηγεσία της Επιτροπής, ως εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και της ουκρανικής κυβέρνησης, θα λειτουργήσει ως ένα γενικό όργανο στρατηγικής διακυβέρνησης, υπεύθυνο για την έγκριση ενός σχεδίου ανασυγκρότησης, που θα καταρτιστεί και θα εφαρμοστεί από την Ουκρανία, με υποστήριξη διοικητικής ικανότητας και τεχνική βοήθεια από την ΕΕ. Η πλατφόρμα θα φέρει σε επαφή τους εταίρους και οργανισμούς υποστήριξης, συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών της ΕΕ, άλλων διμερών και πολυμερών εταίρων και διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Το Ουκρανικό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα συμμετέχουν ως παρατηρητές.

Το σχέδιο ανασυγκρότησης «RebuildUkraine» που εγκρίθηκε από την πλατφόρμα μετά από αξιολόγηση των αναγκών, θα αποτελέσει τη βάση για να καθορίσουν η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι άλλοι εταίροι τους τομείς προτεραιότητας που θα επιλεγούν για χρηματοδότηση και τα συγκεκριμένα έργα. Η πλατφόρμα θα συντονίζει τις πηγές χρηματοδότησης και τον προορισμό τους ώστε να βελτιστοποιηθεί η χρήση τους, ενώ επίσης θα παρακολουθεί την πρόοδο στην εφαρμογή του σχεδίου.

Για τη στήριξη του σχεδίου ανασυγκρότησης, η Επιτροπή προτείνει να συσταθεί ο μηχανισμός «RebuildUkraine», ως το κύριο νομικό μέσο για τη στήριξη από την Ευρωπαϊκή Ένωση, που θα συνδυάζει επιχορηγήσεις και δάνεια. Θα ενσωματωθεί στον προϋπολογισμό της ΕΕ, διασφαλίζοντας έτσι τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση αυτής της πρωτοβουλίας, με σαφή σύνδεση με τις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις. Θα βασιστεί στην εμπειρία της ΕΕ στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αλλά θα προσαρμοστεί στις πρωτοφανείς προκλήσεις της ανασυγκρότησης της Ουκρανίας και της συνοδείας της στην ευρωπαϊκή της πορεία. Ο ίδιος ο Μηχανισμός θα διαθέτει ειδική δομή διακυβέρνησης που θα διασφαλίζει την πλήρη ανάληψη ευθύνης από την Ουκρανία.

Θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στις μεταρρυθμίσεις του κράτους δικαίου και στην καταπολέμηση της διαφθοράς, ενώ επενδύσεις, που έχουν πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τις πολιτικές και τα πρότυπα της ΕΕ για το κλίμα και το περιβάλλον, θα βοηθήσουν την Ουκρανία να βγει ισχυρότερη και ανθεκτικότερη από την καταστροφή της ρωσικής εισβολής.

Οι απρόβλεπτες ανάγκες που δημιουργήθηκαν από τον πόλεμο στην Ευρώπη υπερβαίνουν κατά πολύ τα μέσα που διατίθενται στο τρέχον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να προσδιοριστούν νέες πηγές χρηματοδότησης.

Η προτεινόμενη αρχιτεκτονική είναι επαρκώς ευέλικτη ώστε να καλύπτει αυτές τις νέες πηγές χρηματοδότησης. Οι πρόσθετες επιχορηγήσεις που θα διατεθούν στην Ουκρανία θα μπορούσαν να χρηματοδοτηθούν είτε από πρόσθετες συνεισφορές των κρατών μελών (και τρίτων χωρών, εφόσον το επιθυμούν) στον Μηχανισμό και τα υφιστάμενα προγράμματα της Ένωσης, ώστε να ωφεληθούν από τους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς και τις διασφαλίσεις της Ένωσης για την ορθή χρήση των κονδυλίων, είτε μέσω στοχευμένης αναθεώρησης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου. Οι πηγές αυτές θα μπορούσαν επίσης να χρηματοδοτήσουν τα δάνεια που θα χορηγηθούν στην Ουκρανία στο πλαίσιο του Μηχανισμού. Ωστόσο, δεδομένης της κλίμακας των δανείων που είναι πιθανό να απαιτηθούν, οι επιλογές περιλαμβάνουν τη συγκέντρωση κεφαλαίων για τα δάνεια εξ ονόματος της ΕΕ ή με εθνικές εγγυήσεις των κρατών μελών.

Μέλη της Επιτροπής προέβησαν στις ακόλουθες δηλώσεις:

Η κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε σχετικά: «Η απρόκλητη και αδικαιολόγητη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει προκαλέσει φριχτή ανθρώπινη οδύνη και μαζική καταστροφή σε ολόκληρη τη χώρα, αναγκάζοντας εκατομμύρια αθώους Ουκρανούς να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Η Ουκρανία μπορεί να υπολογίζει στην πλήρη στήριξη της ΕΕ. Η ΕΕ θα συνεχίσει να παρέχει βραχυπρόθεσμη χρηματοδοτική στήριξη στην Ουκρανία για την κάλυψη των αναγκών της και τη συνέχιση της λειτουργίας των βασικών υπηρεσιών. Είμαστε μάλιστα έτοιμοι να αναλάβουμε ηγετικό ρόλο στις διεθνείς προσπάθειες ανασυγκρότησης ώστε να συμβάλουμε στην ανοικοδόμηση μιας δημοκρατικής και ευημερούσας Ουκρανίας. Αυτό σημαίνει ότι οι επενδύσεις θα συμβαδίζουν με μεταρρυθμίσεις που θα στηρίζουν την Ουκρανία ώστε να ακολουθήσει την ευρωπαϊκή πορεία της».

Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος για μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων, κ. Βάλντις Ντομπρόβσκις, δήλωσε: «Η στήριξη της ΕΕ προς την Ουκρανία είναι αταλάντευτη. Θα συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε όλα τα διαθέσιμα μέσα για να βοηθήσουμε τους φίλους και γείτονές μας να αντισταθούν στην απρόκλητη και βάναυση επίθεση της Ρωσίας. Πρέπει να ασχοληθούμε τόσο με τη διατήρηση της καθημερινής λειτουργίας της χώρας όσο και με την ανοικοδόμησή της. Για την αντιμετώπιση των πλέον επειγουσών αναγκών της Ουκρανίας, σκοπεύουμε να χορηγήσουμε έκτακτα δάνεια στο πλαίσιο ενός νέου προγράμματος μακροοικονομικής χρηματοδοτικής συνδρομής. Μακροπρόθεσμα, η ΕΕ θα ηγηθεί μιας σημαντικής διεθνούς χρηματοδοτικής προσπάθειας για την ανοικοδόμηση μιας ελεύθερης και δημοκρατικής Ουκρανίας, σε συνεργασία με εταίρους όπως η G7, διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και σε στενό συντονισμό με την ίδια την Ουκρανία. Θα σταθούμε στο πλευρό της Ουκρανίας σε κάθε στάδιο της διαδρομής, ώστε να αποκαταστήσουμε την καταστροφή που προκάλεσε ο πόλεμος της Ρωσίας και να δημιουργήσουμε ένα πιο λαμπρό μέλλον και νέες ευκαιρίες για τον λαό της».

Ο ύπατος εκπρόσωπος/αντιπρόεδρος για μια Ισχυρότερη Ευρώπη στον Κόσμο, κ. Josep Borrell, δήλωσε: «Η ΕΕ θα παραμείνει σταθερή στην αλληλεγγύη της και στην υποστήριξή της προς την Ουκρανία, καθώς υπερασπίζεται τον εαυτό της κατά του αδικαιολόγητου και παράνομου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας. Εξακολουθούμε να παρέχουμε στην Ουκρανία μέτρα στρατιωτικής αρωγής

Ο Επίτροπος Προϋπολογισμού και Διοίκησης κ. Γιοχάνες Χάν, δήλωσε: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία και τον λαό της και να διαδραματίζει καίριο ρόλο σε όλες τις πολιτικές, ανθρωπιστικές, οικονομικές προσπάθειες και τις προσπάθειες για ανθεκτικότητα με στόχο την αντιμετώπιση των βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων αναγκών που θα επαναφέρουν την Ουκρανία στην ειρήνη και την κοινωνικοοικονομική ανάκαμψη. Είμαι πεπεισμένος ότι η νέα «πλατφόρμα για την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας» υπό την κοινή ηγεσία της Ουκρανίας και της Επιτροπής, καθώς και ο προτεινόμενος Μηχανισμός «RebuildUkraine», θα συμβάλουν στο να προσφερθεί στην Ουκρανία ένα καλύτερο μέλλον. Αυτό θα γίνει σε στενό συντονισμό με όλους τους χορηγούς βοήθειας».

Ο επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι, δήλωσε: «Η καταστροφή που προκάλεσε η Ρωσία στην Ουκρανία δεν έχει προηγούμενο στη μεταπολεμική Ευρώπη, ούτε η περιφρόνησή της για τη διεθνή τάξη που οικοδομήθηκε με τόσο κόπο εδώ και δεκαετίες. Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαράσσει πορεία για να βοηθήσει μια νέα Ουκρανία να αναγεννηθεί από τις στάχτες του πολέμου, όπως η Ένωσή μας προέκυψε από τα συντρίμμια του 1945. Μαζί με τις ουκρανικές αρχές και σε συνεργασία με τους διεθνείς εταίρους μας, θα κινητοποιήσουμε τη χρηματοδότηση που χρειάζεται η Ουκρανία για να ανταπεξέλθει σε αυτή την καταιγίδα — και για να «ανοικοδομηθεί καλύτερα» η οικονομική και κοινωνική υποδομή της.»

Ο επίτροπος Γειτονίας και Διεύρυνσης, κ. Όλιβερ Βάρχεϊ, δήλωσε: «Τις τελευταίες εβδομάδες γίναμε μάρτυρες της τρομερής απώλειας ζωών και της καταστροφής που προκάλεσε ο πόλεμος αυτός στις υποδομές της Ουκρανίας. Κινητοποιήσαμε γρήγορα βοήθεια και δεσμευόμαστε να στηρίξουμε την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας. Η ανασυγκρότηση θα πρέπει να αντικατοπτρίζει πλήρως τις ανάγκες που έχει εντοπίσει η Ουκρανία και να είναι σταθερά εδραιωμένη στο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της χώρας».

Ιστορικό

Η δέσμευση της ΕΕ για στήριξη της Ουκρανίας είναι μακροχρόνια και έχει αποφέρει αποτελέσματα. Η ΕΕ παρείχε σημαντική χρηματοδοτική συνδρομή στην Ουκρανία, η οποία από το 2014 έως το 2021 ανήλθε σε 1,7 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Γειτονίας, 5,6 δισ. ευρώ στο πλαίσιο πέντε προγραμμάτων μακροοικονομικής βοήθειας με τη μορφή δανείων, 194 εκατ ευρώ σε ανθρωπιστική βοήθεια και 355 εκατ. ευρώ από μέσα εξωτερικής πολιτικής. Η ΕΕ παρέχει την υποστήριξή της στην Ουκρανία για τη χάραξη πολιτικής και για ολοκληρωμένες μεταρρυθμίσεις, με ισχυρή συμμετοχή των κρατών μελών στην προσέγγιση «Ομάδα Ευρώπη». Μεταξύ των εμβληματικών προγραμμάτων συγκαταλέγονται τα προγράμματα για την αποκέντρωση, τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης και την καταπολέμηση της διαφθοράς.

Πριν και κατά τη διάρκεια του πολέμου, η ΕΕ συνεργάστηκε στενά με ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για τη στήριξη της Ουκρανίας. Από το 2014, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης έχουν κινητοποιήσει πάνω από 10 δισ. ευρώ σε δάνεια προς την Ουκρανία. Τις τελευταίες εβδομάδες, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων εκταμίευσε 668 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό της Ουκρανίας. Η ΕΕ συνεργάζεται επίσης στενά με την Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που αποτελούν βασικούς εταίρους στις προσπάθειες της Ουκρανίας από το 2014.

Για περισσότερες πληροφορίες

Ανακοίνωση: Αρωγή και ανασυγκρότηση της Ουκρανίας

Ενημερωτικό δελτίο

 

Λεπτομέρειες

Ημερομηνία δημοσίευσης
18 Μαΐου 2022
Ημερομηνία δημοσίευσης
Αντιπροσωπεία στην Κύπρο