Μετάβαση της τελωνειακής ένωσης της ΕΕ στο επόμενο επίπεδο: καινοτόμες ιδέες για μια σύγχρονη και αποτελεσματική τελωνειακή ένωση που παρουσίασε η «ομάδα σοφών»

Η ομάδα εργασίας διορίστηκε από τον Επίτροπο κ. Πάολο Τζεντιλόνι τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους για να προτείνει καινοτόμες λύσεις στα πλέον πιεστικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η τελωνειακή ένωση.

Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η τελωνειακή ένωση πρέπει να είναι καλύτερα προετοιμασμένη για την αντιμετώπιση των επερχόμενων προκλήσεων, όπως ο αυξανόμενος όγκος των εμπορικών συναλλαγών και τα νέα μοντέλα συναλλαγών, οι τεχνολογικές εξελίξεις, η πράσινη μετάβαση, το εξελισσόμενο γεωπολιτικό πλαίσιο και οι κίνδυνοι για την ασφάλεια.

Η ομάδα εργασίας πρότεινε 10 δέσμες μέτρων που πρέπει να εφαρμοστούν έως το 2030:

• Μια δέσμη μεταρρυθμίσεων σχετικά με τις διαδικασίες, τις ευθύνες, τις υποχρεώσεις και τη διακυβέρνηση της τελωνειακής ένωσης.
• Μια νέα προσέγγιση όσον αφορά τα δεδομένα με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από τελωνειακές διασαφήσεις, την απόκτηση δεδομένων καλύτερης ποιότητας από εμπορικές πηγές και την παροχή στις επιχειρήσεις ενός ενιαίου σημείου εισόδου δεδομένων για τις τελωνειακές διατυπώσεις.
• Ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο συνεργασίας, το οποίο θα επιτρέπει την καλύτερη ανταλλαγή δεδομένων σε ολόκληρη την τελωνειακή ένωση, με τη συμμετοχή των αρχών εποπτείας της αγοράς, των φορέων επιβολής του νόμου και των φορολογικών αρχών.
• Σύσταση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Τελωνείων για τη συμπλήρωση του ρόλου της Επιτροπής και τη στήριξη του έργου των κρατών μελών.
• Μεταρρύθμιση και επέκταση του καθεστώτος του εγκεκριμένου οικονομικού φορέα.
• Ένα νέο πλαίσιο ευθύνης και εμπιστοσύνης, στο οποίο οι επιχειρήσεις θα επιζητούν το καθεστώς των εγκεκριμένων οικονομικών φορέων για να αποκτήσουν εμπορική πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ. Οι μικρές αποστολές μη εμπορικού χαρακτήρα θα εξακολουθήσουν να αποστέλλονται μέσω των συνήθων διαδικασιών, αλλά χωρίς προτεραιότητα και να υπόκεινται σε επίπεδο ελέγχου που να αντικατοπτρίζει το καθεστώς τους ως «μη αξιόπιστων».
• Κατάργηση του ορίου δασμολογικής απαλλαγής 150 ευρώ για το ηλεκτρονικό εμπόριο, παράλληλα με απλουστευμένους συντελεστές για αποστολές χαμηλής αξίας.
• Δέσμη μέτρων για πράσινα τελωνεία της ΕΕ, την ψηφιοποίηση των διαδικασιών, τη διασφάλιση της ορθής εφαρμογής στα εισαγόμενα προϊόντα των απαγορεύσεων και των περιορισμών που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα, καθώς και την πιθανή μεταρρύθμιση της ονοματολογίας εναρμονισμένου συστήματος του Παγκόσμιου Οργανισμού Τελωνείων, ώστε να καταστεί δυνατή η ορθή ταξινόμηση των φιλικών προς το περιβάλλον προϊόντων που η ΕΕ επιθυμεί να προωθήσει στο διεθνές εμπόριο.
• Διάθεση κατάλληλων πόρων, αναβάθμιση των δεξιοτήτων και τον εξοπλισμό των τελωνειακών διοικήσεων,ώστε να διασφαλιστεί η πλήρης ικανότητά τους να εκπληρώνουν την αποστολή τους.
• Ετήσια εκτίμηση του ελλείμματος τελωνειακών εσόδων για την καλύτερη διαχείριση της είσπραξης τελωνειακών εσόδων.

Ο κ. Πάολο Τζεντιλόνι, επίτροπος Οικονομίας, δήλωσε: Καταρχάς η πανδημία και επί του παρόντος η εισβολή στην Ουκρανία ανέδειξαν τον ουσιαστικό ρόλο που διαδραματίζουν τα τελωνεία της ΕΕ στη διαχείριση κρίσεων. Σήμερα, οι τελωνειακές αρχές διευκολύνουν την παροχή ανθρωπιστικής στήριξης και διασφαλίζουν την ορθή εφαρμογή των κυρώσεων που επιβάλλονται στη Ρωσία. Η αποτελεσματικότητα του εκτελωνισμού και των ελέγχων είναι ζωτικής σημασίας για την προστασία των πολιτών και των επιχειρήσεων της ΕΕ, ενώ καθιστά δυνατό το νόμιμο εμπόριο, το οποίο είναι καίριας σημασίας για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Οι προτάσεις αυτές θα παράσχουν μεγάλη στήριξη ώστε η τελωνειακή μας ένωση να είναι έτοιμη για τις προκλήσεις του μέλλοντος.»

Η Arancha González Laya, πρόεδρος της ομάδας σοφών, δήλωσε: «Η παρούσα έκθεση απαιτεί επείγουσα διαρθρωτική αλλαγή του τρόπου οργάνωσης και εξοπλισμού των ευρωπαϊκών τελωνείων. Μια ισχυρή τελωνειακή ένωση με «ένα ενιαίο εξωτερικό σύνορο» που προσφέρει προστασία είναι ουσιαστικής σημασίας για τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης, την εμπορική της ισχύ και τις φιλοδοξίες της στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας. Η απραξία θα σήμαινε στην πράξη λιγότερη προστασία των ευρωπαίων πολιτών, λιγότερη ανταγωνιστικότητα για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και λιγότερη ασφάλεια για την ΕΕ.»

Η έκθεση της ομάδας εργασίας (WPG) χαρακτήρισε επίσης την έλλειψη στη νομοθεσία κοινού καταλόγου απαγορεύσεων και περιορισμών ως σοβαρό πρόβλημα, καθώς οδηγεί σε αποκλίνουσες προσεγγίσεις και πρακτικές μεταξύ των κρατών μελών. Για την αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού, η Επιτροπή δημοσίευσε σήμερα μια συλλογή των υφιστάμενων απαγορεύσεων και περιορισμών σε επίπεδο ΕΕ. Αυτή θα πρέπει να χρησιμεύσει ως πρακτικό μέσο για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τις εθνικές αρχές, καθώς και για άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.

Επόμενα βήματα

Οι συστάσεις της ομάδας εργασίας θα συζητηθούν τώρα με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη. Όπως ανακοινώθηκε στο σχέδιο δράσης του 2020 για τα τελωνεία, η Επιτροπή θα συστήσει μια «ομάδα προβληματισμού», με τη συμμετοχή των κρατών μελών, για να συζητηθούν και να τεθούν σε εφαρμογή οι συστάσεις. Με βάση τα στοιχεία αυτά και τις ευρύτερες διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη, η Επιτροπή θα υποβάλει έως το τέλος του έτους δέσμη μέτρων για τη μεταρρύθμιση των τελωνείων.

Ιστορικό

Η τελωνειακή ένωση αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο της ενιαίας αγοράς. Διατηρεί τα σύνορα της ΕΕ ασφαλή, προστατεύει τους πολίτες μας από απαγορευμένα και επικίνδυνα εμπορεύματα, όπως όπλα, ναρκωτικά, επικίνδυνα παιχνίδια και περιβαλλοντικά επιβλαβή προϊόντα, και διευκολύνει τις συναλλαγές με τον υπόλοιπο κόσμο. 

Οι συναλλαγές της ΕΕ αντιπροσωπεύουν το 15 % του παγκόσμιου εμπορίου. Το 2020 η αξία των εμπορικών συναλλαγών της ΕΕ με άλλες χώρες ανήλθε σε 3,7 τρισεκατομμύρια EUR. Για τη διαχείριση αυτού του όγκου διεθνούς εμπορίου το 2020, περισσότερα από 2 000 τελωνεία της ΕΕ, που εργάζονταν 24 ώρες το 24ωρο και 365 ημέρες τον χρόνο, διεκπεραίωσαν την εισαγωγή, την εξαγωγή ή τη διαμετακόμιση περισσότερων από 1.069 εκατομμύρια είδη. Το ποσό των τελωνειακών δασμών που εισπράχθηκαν το 2020 ανήλθε σε 24,8 δισ. EUR.

Η Ομάδα Εργασίας είναι μια ανεξάρτητη ομάδα υψηλού επιπέδου, αποτελούμενη από μέλη από την πολιτική, τη βιομηχανία, το εμπόριο και την ακαδημαϊκή κοινότητα. Εκπόνησε την έκθεση με πλήρη ανεξαρτησία, αφού πέρασε αρκετούς μήνες εξετάζοντας τα τελωνεία από κάθε άποψη και διαβουλευόμενη με τα ενδιαφερόμενα μέρη σε ενωσιακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Ο πλήρης κατάλογος των μελών είναι διαθέσιμος στο διαδίκτυο.

Για περισσότερες πληροφορίες

Ερωταποκρίσεις

Ομάδα σοφών (η ιστοσελίδα περιλαμβάνει την έκθεση που παρουσιάζεται σήμερα)

Έκθεση ανάλυσης προοπτικών «Το μέλλον των τελωνείων στην ΕΕ 2040»

Απαγορεύσεις και περιορισμοί

Σχέδιο δράσης για τα τελωνεία