«Ορίζων Ευρώπη»: οι αποστολές της ΕΕ βρίσκονται σε καλό δρόμο προς την επίτευξη, έως το 2030, του φιλόδοξου στόχου τους για μια περισσότερο πράσινη και υγιή ήπειρο

Από την έναρξη της λειτουργίας τους, οι αποστολές της ΕΕ έχουν αποδείξει πόσο μπορούν να συμβάλουν στην επιτάχυνση της αλλαγής. Με χρηματοδοτική στήριξη κυρίως από το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», έχουν επίσης συνδέσει και στηρίξει πολιτικές και προγράμματα της ΕΕ με τη δράση τοπικών φορέων και την ενεργό συμμετοχή των πολιτών. Βρίσκονται σε καλό δρόμο προς την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων τους έως το 2030 σε κρίσιμους τομείς, όπως η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, η βελτίωση της ζωής των καρκινοπαθών, ο καθαρισμός των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και των οικοσυστημάτων γλυκών υδάτων, η δημιουργία κλιματικά ουδέτερων πόλεων και η εξυγίανση των εδαφών.

Σε αυτά τα συμπεράσματα καταλήγει η ανακοίνωση που εκδόθηκε σήμερα σχετικά με τις αποστολές της ΕΕ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη». Στην ανακοίνωση πραγματοποιείται διεξοδική αξιολόγηση της προόδου που έχει σημειωθεί μέχρι στιγμής, όπως απαιτείται από τους συννομοθέτες μετά τα δύο πρώτα έτη λειτουργίας των αποστολών. Επισημαίνονται τα κύρια επιτεύγματα καθεμίας από τις πέντε τρέχουσες αποστολές, ενώ παράλληλα προσδιορίζονται οι προκλήσεις που έχουν αντιμετωπίσει και προτείνεται μια σειρά δράσεων για την αντιμετώπισή τους. Υπό το πρίσμα αυτής της ισορροπημένης αξιολόγησης, η σημερινή ανακοίνωση προτείνει επίσης να δαπανηθεί το 11 % του προϋπολογισμού του πυλώνα 2 του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» σε αποστολές της ΕΕ στο τελευταίο μέρος του προγράμματος (έναντι 10 % που δαπανάται επί του παρόντος). Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε συνολικό ποσό άνω των 3 δισ. ευρώ για την περίοδο 2024-2027. Δρομολογεί επίσης τις προετοιμασίες για μια νέα αποστολή της ΕΕ σχετικά με το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους.

Η Επιτροπή δεσμεύεται να καταστήσει τις αποστολές της ΕΕ ακόμη πιο αποτελεσματικές με τους ακόλουθους τρόπους, μεταξύ άλλων:

εντατικοποίηση της συζήτησης με πολιτικούς παράγοντες, ιδίως με τα κράτη μέλη, σχετικά με τον τρόπο εξορθολογισμού της διακυβέρνησης των αποστολών της ΕΕ ώστε να καταστεί πιο αποδοτική, πιο συμπεριληπτική και πιο αποτελεσματική·
κινητοποίηση ενός ευρύτερου χαρτοφυλακίου μέσων ώστε να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων των συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και των δημόσιων συμβάσεων καινοτομίας·
ανάληψη στοχευμένων δράσεων για τη στήριξη των προσπαθειών επικοινωνίας σε τοπικό και εθνικό επίπεδο με σκοπό την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών και την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τις αποστολές της ΕΕ.

Δεδομένων των δυνατοτήτων που προσφέρει το μέσον των αποστολών για την προώθηση της αλλαγής, και δεδομένου του γεγονότος ότι η πρωτοβουλία για το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους έχει ήδη διάφορα κοινά χαρακτηριστικά με τις αποστολές της ΕΕ, η Επιτροπή ξεκινά σήμερα την προπαρασκευαστική φάση για μια ειδική νέα αποστολή της ΕΕ, ακολουθώντας την ίδια διαδικασία με εκείνη των πρώτων πέντε αποστολών. Στη διαδικασία αυτή περιλαμβάνεται ο διορισμός του συμβουλίου της αποστολής και η κατάρτιση σχεδίου υλοποίησης της αποστολής, αμφότερα τα οποία θα συμβάλουν στον καθορισμό των ακριβών στόχων και οροσήμων της αποστολής.

Το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους έχει ήδη αναπτύξει συνέργειες μεταξύ επενδύσεων στην έρευνα και την καινοτομία, άλλων χρηματοδοτικών μέσων και επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα. Η νέα αποστολή της ΕΕ θα συνεργαστεί με τους πολίτες για την αύξηση της αποδοχής των πολιτικών της Πράσινης Συμφωνίας από την κοινωνία, την προώθηση της κοινωνικής οικειοποίησης των πράσινων λύσεων και την ενθάρρυνση των αλλαγών συμπεριφοράς που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας. Η Επιτροπή θα συγκεκριμενοποιήσει την προσέγγιση αυτή σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη και την ευρύτερη κοινωνία.

Κύρια επιτεύγματα των αποστολών της ΕΕ μέχρι σήμερα

Η αποστολή για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή αποσκοπεί στη στήριξη τουλάχιστον 150 ευρωπαϊκών περιφερειών ώστε να καταστούν ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή έως το 2030. Από την έναρξή της, 308 περιφερειακές και τοπικές αρχές έχουν υπογράψει τον χάρτη της αποστολής. Μια ειδική πλατφόρμα υλοποίησης αποστολών παρέχει τεχνική βοήθεια στις περιφέρειες, και 50 από αυτές αναπτύσσουν κοινή μεθοδολογία για τη διενέργεια λεπτομερών αξιολογήσεων κινδύνου και τρωτότητας.

Η αποστολή για τον καρκίνο έχει ως φιλόδοξο στόχο τη βελτίωση της ζωής περισσότερων από 3 εκατομμυρίων ανθρώπων έως το 2030, μέσω της πρόληψης και της θεραπείας, καθώς και την παράταση και βελτίωση της ζωής των ατόμων που πάσχουν από καρκίνο, συμπεριλαμβανομένων των οικογενειών τους. Σε επίπεδο ΕΕ, το ευρωπαϊκό σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου από κοινού με την αποστολή για τον καρκίνο έδωσαν νέα ώθηση στον διάλογο με τα κράτη μέλη. Η αποστολή διαδραματίζει καίριο ρόλο στη διευκόλυνση της ανάπτυξης της πλατφόρμας δεδομένων UNCAN.eu για να βοηθά τις ερευνήτριες και τους ερευνητές να αναλύουν συνδυασμένα δεδομένα για την έρευνα, την υγεία και άλλα συναφή δεδομένα σε μια άνευ προηγουμένου κλίμακα.

Οι στόχοι της αποστολής για κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις είναι να επιτευχθούν 100 κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις έως το 2030 και να διασφαλιστεί ότι λειτουργούν επίσης ως κόμβοι πειραματισμού και καινοτομίας για όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις. Η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για συμμετοχή στην αποστολή ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του 2022 και είχε ως αποτέλεσμα την υποβολή αιτήσεων από 377 πόλεις. Η αποστολή έχει δημιουργήσει μια ισχυρή κοινότητα φιλόδοξων πόλεων που, μέσω μιας πλατφόρμας της αποστολής, εργάζονται ομαδικά, ανταλλάσσουν εμπειρίες και έχουν πρόσβαση σε αποθετήριο γνώσεων για την επιτάχυνση κλιματικά ουδέτερων λύσεων.

Στόχος της αποστολής για την αποκατάσταση των ωκεανών και των υδάτων μας είναι να συγκεράσει την προστασία και την αποκατάσταση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και των οικοσυστημάτων γλυκών υδάτων με τις ολοένα αυξανόμενες πιέσεις που υφίστανται οι υδάτινοι πόροι. Έχουν δημιουργηθεί τέσσερις «φάροι» της αποστολής σε πολύ σημαντικές ευρωπαϊκές θαλάσσιες και ποτάμιες λεκάνες ως ιδιαίτερα αναγκαίες τοποθεσίες για την πιλοτική εφαρμογή, την επίδειξη και την ανάπτυξη των αναγκαίων λύσεων σε κλίμακα, καθιστώντας τις διαθέσιμες σε περισσότερες από 100 συνδεδεμένες ευρωπαϊκές περιφέρειες. Το ενδιαφέρον για την αποστολή αποδεικνύεται από τις περισσότερες από 480 δράσεις για τις οποίες αναλήφθηκαν δεσμεύσεις βάσει του χάρτη της αποστολής.

Η αποστολή για το έδαφος έχει ως στόχο τη δημιουργία 100 ζωντανών εργαστηρίων και φάρων έως το 2030 και αποβλέπει στην εξεύρεση λύσεων για τη βιώσιμη διαχείριση και αποκατάσταση των εδαφών σε αγροτικές και αστικές περιοχές. Στο πλαίσιο της αποστολής αυτής, περιφερειακές και τοπικές αρχές καταρτίζουν εδαφικές συμφωνίες διαχείρισης των εδαφών για την υγεία του εδάφους. Η αποστολή προωθεί την εναρμονισμένη παρακολούθηση του εδάφους στην ΕΕ και αναπτύσσει στρατηγικές για την απορρύπανση και την αναγέννηση του εδάφους, καθώς και νέα επιχειρηματικά μοντέλα για φιλικές προς το έδαφος και κλιματικά ουδέτερες αξιακές αλυσίδες.

Ιστορικό

Οι αποστολές της ΕΕ αποτελούν έναν νέο τρόπο για την εξεύρεση συγκεκριμένων λύσεων σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε. Πρόκειται για μια συντονισμένη προσπάθεια της Επιτροπής να συγκεντρώσει σε ένα σημείο τους αναγκαίους πόρους όσον αφορά τα προγράμματα χρηματοδότησης, τις κανονιστικές διατάξεις και τις πολιτικές, καθώς και άλλες δραστηριότητες. Επίσης, αποσκοπούν στην κινητοποίηση και την ενεργοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών φορέων, όπως τα κράτη μέλη της ΕΕ, οι περιφερειακές και τοπικές αρχές, τα ερευνητικά ιδρύματα, οι γεωργοί και οι διαχειριστές γης, οι επιχειρηματίες και οι επενδυτές, ώστε να επιτευχθούν πραγματικά και διαρκή αποτελέσματα. Οι αποστολές συνεργάζονται απευθείας με τους πολίτες για την προώθηση της υιοθέτησης νέων λύσεων και προσεγγίσεων από την κοινωνία.

Η σημερινή ανακοίνωση συνοδεύεται από έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής στο οποίο παρουσιάζονται τα τεχνικά στοιχεία της αξιολόγησης των αποστολών της ΕΕ. Τα στοιχεία αυτά συγκεντρώθηκαν μέσω μελέτης η οποία συνέβαλε στην αξιολόγηση κάθε μεμονωμένης αποστολής της ΕΕ με γνώμονα τα ακόλουθα στοιχεία: τον σκοπό και τους στόχους της αποστολής· τη διαδικασία επιλογής κάθε αποστολής της ΕΕ· τις δομές διακυβέρνησης και τη λειτουργία της αποστολής· την πρόοδο που επιτελείται προς την επίτευξη των στόχων της αποστολής· τον προϋπολογισμό και τις ρυθμίσεις χρηματοδότησης της αποστολής.

Για περισσότερες πληροφορίες

Ερωτήσεις και απαντήσεις – «Ορίζων Ευρώπη»: οι αποστολές της ΕΕ βρίσκονται σε καλό δρόμο προς την επίτευξη, έως το 2030, του φιλόδοξου στόχου τους για μια περισσότερο πράσινη και υγιή ήπειρο

Αποστολές της ΕΕ

Ανακοίνωση για τις αποστολές της ΕΕ

Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής

Ενημερωτικά δελτία για τις αποστολές της ΕΕ

Σχέδια υλοποίησης των αποστολών της ΕΕ

Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους: αισθητική, βιωσιμότητα, συμπεριληπτικότητα

Δηλώσεις

Τα δύο πρώτα έτη της λειτουργίας τους, οι αποστολές του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» σημείωσαν σταθερή πρόοδο όσον αφορά τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε: την καταπολέμηση του καρκίνου, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την προστασία των υδάτων μας, τη δημιουργία κλιματικά ουδέτερων πόλεων και την αποκατάσταση των εδαφών μας. Αξιολογήσαμε τώρα με προσοχή τι λειτούργησε καλά και τι λιγότερο καλά. Σε αυτή τη βάση, επιβεβαιώνουμε εκ νέου την εμπιστοσύνη μας στις δυνατότητες των αποστολών και προτείνουμε την επέκταση του χαρτοφυλακίου με μια νέα αποστολή για το Νέο Ευρωπαϊκό Μπάουχαους.

κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, εκτελεστική αντιπρόεδρος για μια Ευρώπη Έτοιμη για την Ψηφιακή Εποχή - 19/07/2023

Πρέπει να συνεχίσουμε να καινοτομούμε για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και της κρίσης βιοποικιλότητας. Τα υγιή εδάφη, τα ακμάζοντα θαλάσσια οικοσυστήματα και η προετοιμασία για τον αυξανόμενο αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής είναι ζωτικής σημασίας για την ευρωπαϊκή οικονομία και τη δική μας ευζωία. Η πρόοδος που έχει σημειωθεί μέχρι σήμερα με τις αποστολές του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη» δείχνει ότι μπορούμε να προσφέρουμε ένα καλύτερο μέλλον σε όλους τους Ευρωπαίους και σε όλες τις Ευρωπαίες.

κ. Φρανς Τίμερμανς, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία - 19/07/2023

Λεπτομέρειες

Ημερομηνία δημοσίευσης: 19 Ιουλίου 2023 (Τελευταία επικαιροποίηση την/στις: 19 Ιουλίου 2023)
Ημερομηνία δημοσίευσης: Αντιπροσωπεία στην Κύπρο