Bu birinci yardım dilimi, MFA+ Yönetmeliğinin 20-21 Ekim 2022 tarihli Avrupa Konseyi toplantısında gelen talepten iki ay sonra, yani Aralık 2022 ortasında, hızlı bir şekilde kabul edilip yürürlüğe girmesinden sonra gönderildi.
MFA+ paketi nedir ve nasıl çalışır?
Bu araç kapsamında 2023 için 18 milyar Euro'luk istikrarlı, düzenli ve öngörülebilir mali destekle Ukrayna maaşları ve emekli maaşlarını ödemeye devam edebilecek ve hastaneler, okullar ve yeniden yerleştirilen insanlar için barınma gibi temel kamu hizmetleri sürecek. Ayrıca, Ukrayna'nın makroekonomik istikrarı sağlamasına ve enerji altyapısı, su sistemleri, ulaşım ağları, yollar ve köprüler gibi Rusya saldırılarında tahrip edilen kritik altyapının onarımına etmesine destek verecek.
MFA+ aracı, Standart MFA operasyonlarına kıyasla ve Ukrayna'daki mevcut koşulları yansıtmak için Ukrayna'ya daha fazla esneklik ve daha uygun borçlanma koşulları sunuyor. Ukrayna'nın 2033'ten başlayarak 35 yıla kadar yüksek tavizli kredileri geri ödemesi gerekecek. AB ayrıca, gerektiğinde Üye Devletler tarafından AB bütçesine ek ödemeler yoluyla desteklenen Ukrayna'nın faiz oranı maliyetlerini karşılamayı teklif etti. AB Üye Devletleri ve üçüncü ülkeler ayrıca, isterlerse hibe olarak kullanılmak üzere araca daha fazla fon katkıda bulunabilecekler. Fonlar daha sonra AB bütçesi aracılığıyla yönlendirilecek ve Ukrayna'nın desteği koordineli bir şekilde almasına izin verilecek.
Finansman, Ukrayna'nın acil kısa vadeli finansman ihtiyaçlarını karşılamasına yardımcı olacak ve fonların şeffaf ve verimli kullanımını sağlamak için reformların yanı sıra raporlama gereklilikleri de eşlik edecek. Bunlar, Ukrayna ile Komisyon arasında 16 Ocak 2023'te yürürlüğe giren bir Mutabakat Anlaşması düzenlendi. Kararlaştırılan politika koşulları, Ukrayna'nın kurumlarını güçlendirmeye ve başarılı bir yeniden yapılanma çabası için zemin hazırlamaya ve Ukrayna'yı Avrupa yolunda desteklemeye yöneliktir. Ukrayna ve Komisyon tarafından 2023 sonuna kadar ulaşılabileceği düşünülen 20 koşulu, makro-finansal istikrar, yapısal reformlar ve iyi yönetişim, hukukun üstünlüğü ve yolsuzlukla mücadele ve enerji alanlarında düzenlendi.
MFA+ aracı kapsamında önümüzdeki aylarda Ukrayna'ya yapılacak aylık 1,5 milyar Euro'luk ödemeler, Mart ayı itibarıyla devam edecek ve kararlaştırılan şartlılık ilkesinin uygulanmasına yönelik tatmin edici ilerlemenin yanı sıra raporlama gerekliliklerine sürekli uyum sağlanmasına bağlı olacak.
MFA+ kredileri nasıl finanse ediliyor?
Komisyon, krediler için gerekli fonları güvence altına almak için, birleşik fonlama yaklaşımı kapsamında sermaye piyasalarından borç alıyor. Bu temelde, Komisyon, AB adına, bireysel programlar için ayrı ayrı belirlenmiş tahviller yerine tek markalı AB-Bonoları ihraç ediyor. Bu şekilde, AB'nin kredileri Ukrayna'nın yönetmesi daha kolay olacak şekilde yapılandırmasına ve borçlanma maliyetlerini mümkün olduğu kadar düşük tutmasına olanak sağlıyor, aynı zamanda kredilerin alıcısı olarak Ukrayna'nın da yararına bir durum ortaya çıkıyor.
Komisyon, Ukrayna için bu borçlanmayı garanti altına almak için, Ukrayna'yı hedef alacak şekilde AB bütçesindeki boşluk payını kullanıyor. Boşluk payı, öz kaynaklar tavanı (yani, Komisyon’un Üye Devletlerden belirli bir yılda katkıda bulunmalarını isteyebileceği maksimum kaynak miktarı) ile bütçe tarafından öngörülen giderleri karşılamak için fiilen ihtiyaç duyduğu fonlar arasındaki farktır. Halihazırda Üye Devletlere mali yardım programları için borçlanmayı garanti etmek için kullanılan boşluk payı, tahvil yatırımcılarına, Ukrayna'nın borçlanmasını finanse etmek için AB'ye verilen miktarların her koşulda geri ödeneceğini garanti edecek.
Başkan Ursula von der Leyen şunları söyledi: “Ukrayna'nın Rus saldırılarına karşı finansman ihtiyaçlarını karşılamada desteklenmesi çok önemli olduğu kadar çok da acil. Aralık ayında kararlaştırılan 18 milyar Euro’luk makro-finansal desteğin ilk 3 milyar Euro'sunun bugün ödenmesi, Komisyonun azami hız ve kararlılıkla hareket ettiğini gösteriyor."
Kısa Bilgi
Rusya'nın Ukrayna'yı sebepsiz ve haksız bir şekilde işgal etmesi, korkunç insani acılara ve kasaba ve toplulukların kitlesel ölçekte yıkımına neden oldu. Birlik, acil durum ve insani yardım ve Ukrayna'ya sağlanan askeri yardımın yanı sıra, temel işlevlerini sürdürmesi için Ukrayna hükümetine desteği derhal seferber etti.
Savaşın başlamasından bu yana, Avrupa Birliği, AB Üye Devletleri ve Avrupa finans kurumları tarafından Ukrayna'ya taahhüt edilen Avrupa Ekibi'nin sağladığı toplam yardım 49 milyar Euro'ya ulaştı. Bu yardım aşağıda belirtilen hususları içeriyor:
• 2022 yılı için AB bütçesi tarafından sağlanan veya garanti edilen 11,6 milyar Euro destek (7,2 milyar Euro acil durum ve istisnai makro-finansal yardımı içeriyor);
• 2023 yılı için AB bütçesi tarafından 18,4 milyar Euro verilecek veya garanti edilecek destek, bugün 3 milyar Euro'su harcanan MFA+ aracı dahil;
• AB Üye Devletleri tarafından harekete geçirilen ikili mali ve insani yardım için toplam 7,3 milyar Euro;
• AB Üye Devletleri ve ortaklarından AB Sivil Koruma Mekanizması yoluyla Ukrayna'ya verilen tahmini değeri 500 milyon Euro'nun üzerinde olan 78.000 tondan fazla ürün yardımı;
• 3.1 milyar Euro'su Avrupa Barış Aracı kapsamında verilen 11 milyar Euro’luk askeri yardım.
Ayrıca Üye Devletler, Ukrayna'daki savaştan kaçan milyonlarca insana evsahipliği yaparak benzeri görülmemiş bir dayanışma sergilediler. AB bu çabaları desteklemek için, savaştan kaçan 4 milyon kişiye AB genelinde iş, barınma, eğitim ve sağlık hizmetlerine erişim sağlayan Geçici Koruma Direktifini etkinleştirdi.
Komisyon ayrıca sağlık, enerji, gıda ve tarım sektörleri dahil olmak üzere Ukrayna vatandaşlarına yönelik çok çeşitli destek önlemleri için AB Sivil Koruma Mekanizması kapsamında şimdiye kadar gerçekleştirdiği en büyük operasyonu koordine ediyor ve barınak, makine, hayati önem taşıyan tıbbi ve enerji ekipman ve tahliye sağlıyor.
Ayrıca Komisyon, Üye Devletler ve Enerji Topluluğu ile birlikte bahardan beri Ukrayna enerji sistemine destek sağlıyor ve hayati önem taşıyan enerji altyapısının hedefli bir şekilde bombalanmasının ardından çabalarını artırıyor. AB'nin Sivil Koruma Mekanizması, diğerlerinin yanı sıra jeneratörlerin, trafoların ve kabloların sevkiyatını kolaylaştırdı. Avrupa Komisyonu'nun talebi üzerine Enerji Topluluğu tarafından kurulan Ukrayna Enerji Destek Fonu kapsamında, enerji sektöründeki acil ihtiyaçların karşılanması için 156 milyon Euro kaynak sağlandı. Komisyon ayrıca AB rezervlerinden 40 milyon Euro değerinde Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer tehdit önlemleri ve ekipmanı Ukrayna’ya gönderdi ve Çornobil'de Rus işgalcileri tarafından hasar gören laboratuvarların restorasyonu için 13 milyon Euro tahsis etti.
Komisyon, Ukrayna'yı desteklemek için, başta Ukrayna ihracatı üzerindeki ithalat vergilerinin askıya alınması ve Ukrayna'nın tarım ürünleri ihraç etmesine yardımcı olmak için dayanışma yolları oluşturmak gibi ticareti kolaylaştıracak önlemler de ortaya koydu.
AB'nin Ukrayna'yı destekleme çabaları, Rusya'nın saldırganlığının dramatik sonuçlarıyla başa çıkmak için ortaya konan kapsamlı eylemler dizisinin başında geliyor. İşgal, enerji fiyatlarının ve AB vatandaşlarının genel yaşam maliyetinin artmasına neden oldu. Bu bağlamda, hem AB hem de Üye Devletler, işletmeleri ve hane halklarını, özellikle savunmasız olanları, enerji faturalarını ödeme ve enerji kaynaklarına erişim sağlama konusunda desteklemek için somut önlemler almaya devam ediyor.
Daha fazla bilgi için
Ukrayna'nın yardım ve yeniden inşasına ilişkin 18 Mayıs 2022 tarihli Bildiri
Avrupa Konseyi kararları, 20-21 Ekim 2022
Çok Yıllı Mali Çerçeve Yönetmeliğinde Değişiklik
Detaylar
- Yayın tarihi
- 17 Ocak 2023
- Yazar
- Representation in Cyprus