Sonbahar 2024 Ekonomik Tahmini: Olumsuz bir ortamda kademeli bir toparlanma

Uzun bir durgunluk döneminin ardından AB ekonomisi ılımlı bir büyümeye dönerken, dezenflasyon süreci de devam ediyor. Avrupa Komisyonu'nun Sonbahar Tahminleri, 2024 yılında GSYH’nin AB'de %0.9, Euro bölgesinde ise %0.8 büyümesini öngörüyor. Ekonomik faaliyetin 2025 yılında AB'de %1.5'e ve Euro bölgesinde %1.3'e, 2026 yılında ise AB'de %1.8'e ve Euro bölgesinde %1.6'ya yükseleceği tahmin ediliyor.

Euro bölgesinde manşet enflasyon 2023'teki %5,4'ten 2024'te yarıdan fazla azalarak %2,4'e düşecek. 2025'te %2,1'e ve 2026'da %1,9'a gerileyecek. AB'de enflasyondaki düşüş sürecinin 2024'te daha da keskinleşeceği, manşet enflasyonun 2023'teki %6,4'ten %2,6'ya düşeceği, 2025'te %2,4'e ve 2026'da %2,0'a gerileyeceği öngörülüyor.

Tüketimin artması ve yatırımların toparlanmasıyla büyüme hızlanacak

AB ekonomisi 2024'ün ilk çeyreğinde yeniden büyümeye başladıktan sonra, ikinci ve üçüncü çeyreklerde yavaş da olsa istikrarlı bir şekilde genişlemeye devam etti.

İstihdam artışı ve reel ücretlerdeki toparlanma harcanabilir gelirleri desteklemeye devam etti, ancak hane halkı tüketimi kısıtlandı. Hayat pahalılığının hala yüksek olması ve aşırı şoklara tekrar tekrar maruz kalınmasının ardından artan belirsizlik, yüksek faiz oranları bağlamında tasarruf etmeye yönelik mali teşviklerle birleşerek hanehalklarının gelirlerinin artan bir kısmını tasarruf etmelerine yol açtı. Aynı zamanda, yatırımlar, 2024'ün ilk yarısında çoğu Üye Devlet ve varlık kategorilerinde derin ve geniş tabanlı bir daralma ile hayal kırıklığı yaşattı.

Tüketim üzerindeki kısıtlamalar gevşemiş gibi görünüyor. Ücretlerin satın alma gücünün kademeli olarak toparlanması ve faiz oranlarının düşmesiyle tüketimin daha da genişlemesi bekleniyor. Güçlü şirket bilançoları, toparlanan kârlar ve iyileşen kredi koşulları sayesinde yatırımların yeniden canlanması bekleniyor. Toparlanma ve Dayanıklılık Aracı ve diğer AB fonlarının itici gücü de tahmin ufku boyunca kamu yatırımlarında bir artış sağlayacak.

Genel olarak, iç talebin ekonomik büyümeyi ileriye götürmesi bekleniyor. 2025 ve 2026'da, ihracat ve ithalatın hemen hemen aynı hızda büyümesi bekleniyor ve bu da net ticaretin büyümeye katkısının nötr olacağı anlamına geliyor. 

Dezenflasyon süreci devam ediyor

Ekim ayında büyük ölçüde enerji fiyatları kaynaklı olarak enflasyonda bir miktar yükseliş gözlense de, 2022 sonuna doğru başlayan dezenflasyon süreci devam ediyor.

Hizmet sektöründeki fiyat baskıları yüksek seyretmeye devam etmekle birlikte, ücret artışındaki yavaşlama ve verimlilikte beklenen artışa bağlı olarak ve olumsuz baz etkilerinin desteğiyle 2025 yılı başından itibaren ılımlı bir seyir izleyeceği tahmin ediliyor. Bu, enflasyonun 2025 sonlarında Euro bölgesinde ve 2026'da AB'de hedefe doğru düşmesine zemin hazırlıyor.

İşgücü piyasası rekor düzeyde düşük işsizlikle güçlü kalmaya devam ediyor

AB işgücü piyasası 2024'ün ilk yarısında iyi bir performans gösterdi ve güçlü kalmaya devam etmesi bekleniyor. AB'de istihdam artışının, 2024'teki %0,8'den (Euro bölgesinde %0,9) 2026'da %0,5'e (Euro bölgesinde %0,6) yavaşlayarak da olsa devam etmesi öngörülüyor.

Ekim ayında, AB işsizlik oranı %5,9'luk yeni bir tarihi düşük seviyeye ulaştı. 2024 yılında bir bütün olarak %6,1 (Euro bölgesinde %6,5) olması ve sonrasında daha da düşerek 2025 ve 2026 yıllarında %5,9'a (Euro bölgesinde %6,3) gelmesi öngörülüyor.  

Mali konsolidasyon sayesinde azalan açıklar

Birçok Üye Devlet borç oranlarını düşürmeye çalışırken, AB genel hükümet açığının 2024 yılında yaklaşık 0,4 puan azalarak GSYH'nin %3.1'ine, 2025 yılında ise %3,0'üne düşmesi bekleniyor. 2026 yılında, olumlu ekonomik ivmenin açığı daha da azaltarak %2,9'a düşüreceği öngörülüyor. Euro bölgesinde ise açığın 2024'teki %3,0'ten 2025'te %2,9'a ve 2026'da %2,8'e düşeceği tahmin ediliyor.

Bununla birlikte, AB'nin toplam borcunun GSYH'ye oranının 2023'teki %82,1'den 2026'da %83,4'e yükselmesi öngörülüyor. Bu, 2020 ve 2023 yılları arasında neredeyse 10 puanlık bir düşüşün ardından gerçekleşti ve enflasyonun düşmesiyle birlikte yüksek nominal GSYH büyümesi ile artık dengelenemeyen, hala yüksek faiz dışı açıkların ve artan faiz harcamalarının etkisini yansıtıyor. Euro bölgesinde kamu borcunun 2023 yılındaki GSYH'nin %88,9'undan 2026 yılında %90'ına yükseleceği tahmin ediliyor.

Belirsizlik ve riskler artıyor

Görünüme yönelik belirsizlik ve aşağı yönlü riskler arttı. Rusya'nın Ukrayna’ya karşı uzun süren saldırısı ve Orta Doğu'daki yoğunlaşan çatışma, jeopolitik riskleri ve enerji güvenliği risklerini körüklüyor. Ticaret ortaklarının korumacı önlemleri daha da arttırması, küresel ticareti altüst edebilir ve AB'nin son derece açık ekonomisi üzerinde baskı oluşturabilir.

Topluluk içinde ise, politika belirsizliği ve imalat sektöründeki yapısal zorluklar rekabet gücünde daha fazla kayba yol açarak büyüme ve işgücü piyasası üzerinde baskı oluşturabilir. Dahası, RRF'nin uygulanmasındaki gecikmeler veya mali konsolidasyonun beklenenden daha güçlü bir etkisi, büyümenin yeniden başlamasını daha da yavaşlatabilir. Son olarak, İspanya'da yakın zamanda yaşanan sel felaketleri, doğal tehlikelerin artan sıklığı ve kapsamının sadece çevre ve etkilenen insanlar için değil, aynı zamanda ekonomi için de ne kadar dramatik sonuçlar doğurabileceğini gösteriyor.

Genel bilgiler

Bu tahmin, döviz kurları, faiz oranları ve emtia fiyatlarına ilişkin bir dizi teknik varsayıma dayanmaktadır ve son tarih 31 Ekim'dir. Hükümet politikalarına ilişkin varsayımlar da dahil olmak üzere, gelen diğer tüm veriler için bu tahmin 25 Ekim'e kadar olan bilgileri dikkate almaktadır. Yeni politikalar açıklanmadığı ve yeterince ayrıntılı olarak belirtilmediği sürece, projeksiyonlarda politika değişikliği olmayacağı varsayılmaktadır.

Avrupa Komisyonu her yıl tüm AB Üye Devletleri, aday ülkeler, EFTA ülkeleri ve diğer büyük gelişmiş ve gelişmekte olan piyasa ekonomileri için çok çeşitli makroekonomik ve mali değişkenleri kapsayan iki kapsamlı tahmin yayınlar (bahar ve sonbahar) yayınlamaktadır.

Daha fazla bilgi

Belgenin tamamı: Sonbahar 2024 Ekonomik Tahmini

Başkan Yardımcısı Dombrovskis'i Twitter'da takip edin:  @VDombrovskis

Komisyon Üyesi Gentiloni'yi Twitter'da takip edin: @PaoloGentiloni

DG ECFIN'i Twitter'da takip edin: @ecfin

Alıntı(lar)

AB ekonomisi istikrarlı bir şekilde toparlanırken, artan satın alma gücü ve hala rekor düzeyde düşük olan işsizlik sayesinde artan tüketim ve yatırım seviyelerinde beklenen iyileşme ile büyüme önümüzdeki yıl daha da hızlanacaktır. Yine de, günümüzün yüksek jeopolitik belirsizliği ve birçok risk göz önüne alındığında, kayıtsız kalmayı göze alamayız. Uzun süredir devam eden yapısal zorluklarla başa çıkmamız, üretkenliği arttırmamız ve daha geniş anlamda AB ekonomisinin küresel anlamda rekabetçi kalmasını sağlamamız gerekiyor. Üye Devletlerin Kurtarma ve Dayanıklılık Planlarında tüm reformları ve yatırımları gerçekleştirmeleri ve yeni mali kurallar doğrultusunda kamu borç seviyelerini azaltmaları hayati önem taşıyor.

Valdis Dombrovskis, İnsanlar İçin Çalışan Ekonomiden Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı

Avrupa ekonomisi yavaş yavaş toparlanıyor. Enflasyonun düşmeye devam etmesi, özel tüketim ve yatırımların artması ve işsizlik oranının rekor seviyelere gerilemesiyle birlikte büyümenin önümüzdeki iki yıl içerisinde kademeli olarak hızlanması bekleniyor. Bununla birlikte, yapısal zorluklar ve jeopolitik belirsizlikler gelecekteki beklentilerimizi etkiliyor. Üye Devletler, yeni ekonomik yönetim çerçevesi ve NextGenerationEU'nun devam eden uygulamasının yardımıyla büyümeyi desteklerken borç seviyelerini düşürmek için dar bir yolda yürümek zorunda kalacak. İleriye baktığımızda, yatırımlar ve yapısal reformlar yoluyla rekabet gücümüzü güçlendirmek, potansiyel büyümeyi arttırmak ve artan jeopolitik riskleri yönetmek için çok önemli.

Paolo Gentiloni, Ekonomiden Sorumlu Komisyon Üyesi